COVID-19 jest chorobą zakaźną, która wywoływana jest przez koronawirusa SARS-CoV-2. Ze względu, że jest to nowy wirus, z którym świat boryka się od około roku, to stanowi on duże zagrożenie. Do tej pory wirus nie został w pełni zbadany i poznany, nie ma także skutecznej szczepionki, ani leków typowych dla leczenia choroby. Najważniejsza jest diagnostyka oraz skuteczna izolacja osób chorych tak, aby nie mogły zarażać. Podstawową metodą diagnostyczną są testy RT-PCR, rekomendowane przez WHO.

Co to jest test RT-PCR na koronawirusa

Test RT-PCR wykonywany jest u pacjentów, u których zachodzi podejrzenie, że zostali oni zakażeni koronawirusem. Najczęściej podstawą do zlecenia badania są charakterystyczne objawy, które występują u pacjenta. Wśród nich wskazuje się wysoką gorączkę, osłabienie czy też utratę węchu i smaku. Symptomy te pozwalają z dużym prawdopodobieństwem przypuszczać, że pacjent jest zakażony koronawirusem.

Badanie nie należy do przyjemnych, jednak dla większości osób jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut. Laborant przy pomocy specjalnych patyczków pobiera próbkę materiału z gardła oraz nosa. Odpowiednio przygotowana i zabezpieczona próbka przekazywana jest do laboratorium, gdzie poddawana jest diagnostyce.

Istotą badania RT-PCR jest odszukanie w badanym materiale śladów genetycznych wirusa. Jest to możliwe dzięki wykorzystaniu właściwości procesu, jakim jest reakcja łańcuchowej polimerazy. Badanie zalecane jest przez WHO, jako podstawowe narzędzie diagnostyczne COVID-19.

Kiedy wykonać test RT-PCR na koronawirusa

Badanie RT-PCR pozwala na wykrycie bieżącej, akutualnie toczącej się choroby. Jest ono wykonywane u pacjentów, u których występują typowe dla zakażenia objawy. Lekarz POZ wydaje skierowanie po przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem, najczęściej podczas teleporady.

Test wykonywany jest w celu potwierdzenia zakażenia u osoby, które zgłaszają występowanie gorączki, najczęściej wysokiej, przekraczającej 38 stopni, duszności, kaszlu lub gdy doszło do utraty węchu i/lub smaku.

Wyniki uzyskiwane metoda RT-PCR charakteryzują się dużą dokładnością, dlatego są najczęściej zalecaną metodą diagnostyczną. W przypadku gdy pacjent wykonał wcześniej badania przesiewowe (np. test FRANKD) lub serologiczne i uzyskał wynik dodatni, wówczas konieczne jest potwierdzenie zakażenia w oparciu o test molekularny.

Ze względu na specyfikę replikacji wirusa zaleca się, aby wymaz pobierany był w pierwszym tygodniu od chwili wystąpienia typowych objawów. Wówczas ilość materiału genetycznego SARS-CoV-2 jest największa.

Test RT-PCR posiada pewne ograniczenia. Jeżeli wymaz pobrany zostanie zbyt wcześnie od momentu zakażenia, to materiału genetycznego wirusa może być jeszcze na tyle mało, że uzyskany wynik będzie fałszywie ujemny. Dlatego przed wykonaniem badania warto w pierwszej kolejności zasięgnąć porady lekarza.

Przeczytaj porównanie testów na koronawirusa PCR i RT-PCR.

Wynik testu RT-PCR

Badanie PCR przeprowadzane jest w oparciu o złożone metody biochemiczne, podczas których w warunkach laboratoryjnych wykonuje się odizolowania materiału genetycznego wirusa. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu reakcji łańcuchowej polimerazy.

Badanie RT-PCR pozwala na uzyskanie rzetelnego wyniku po upływie do 24 godzin. Uzyskanie wyniku pozytywnego oznacza, że pacjent jest zakażony koronawirusem SARS-CoV-2. W przypadku wyniku negatywnego interpretacja pojedynczego wyniku nie może z całą pewnością wykluczyć zakażenia, szczególnie jeżeli u pacjenta zaobserwowano występowanie charakterystycznych symptomów. W takiej sytuacji, jak również jeżeli na podstawie wywiadu lekarz podejrzewa, że mogło dojść do zakażenia na skutek np. kontaktu z osobą chorą, konieczne może być powtórzenie badania po upływie od 24 do 48 godzin od momentu uzyskania pierwszego negatywnego wyniku.

Badania na koronawirusa SARS-CoV-2

Test genetyczny przesiewowy
FRANKD do wykonania w punkcie pobrań

Cena: 250 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania stacjonarnie w Punkcie Pobrań

Cena: 420 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania w domu pacjenta na terenie Warszawy

Cena: 750 zł

KUP ONLINE

Test wykrywający przeciwciała IgM

Cena: 120 zł

KUP ONLINE

Koronawirus, oznaczony jako SARS-CoV-2, jest patogenem, który odpowiada za wywołanie choroby COVID-19. Jest to choroba zakaźna, której powikłania mogą powodować wiele komplikacji i powikłań. Część pacjentów przechodzi zakażenie w sposób bezobjawowy, natomiast u niektórych rozwija się ona bardzo gwałtownie, w skrajnych sytuacjach zagrażając nawet zdrowiu i życiu pacjenta.

Jak można zakazić się koronawirusem?

Koronawirus, podobnie jak grypa oraz wiele innych wirusów, przenoszony jest drogą kropelkową. Dlatego też główną przyczyną rozwoju choroby jest kontakt z osobą zakażoną. Jak dowodzą obserwacje największą zakaźność występuje jeszcze przed pojawieniem się u pacjenta typowych objawów choroby, co jest jedną z przyczyn tak szybkiego rozprzestrzeniania choroby.

Specjaliści wskazują, że ryzyko zakażenia wzrasta w zależności od ilości wirusa, jaki dostanie się do organizmu. Przebywanie w jednym pomieszczeniu z osobą chorą przez dłuższy czas, bez zachowania odpowiedniej odległości czy bez maseczek ochronnych zdecydowanie zwiększa możliwości niekontrolowanego rozprzestrzeniania koronawirusa. Z tego względu wirusolodzy przestrzegają przed ryzykiem, zalecając zachowanie szczególnych środków ostrożności wprowadzonych w ramach reżimu sanitarnego.

Wirus przenoszony jest analogicznie jak wirus grypy, m.in. podczas kaszlu czy kichania, jednak duże znaczenie ma również zwykła rozmowa, podczas której osoby nie zachowują bezpiecznego odstępu wynoszącego min. 1,5 m.

Należy pamiętać,że podczas kaszlu czy kichania wirus w sposób niekontrolowany wydostaje się z organizmu osoby chorej, jeżeli nie zadba ona o odpowiednie osłonięcie ust i nosa. W takiej sytuacji koronawirus znajduje się w powietrzu, a następnie osiada na powierzchniach znajdujących się dookoła. Ryzyko to jest szczególnie wysokie w miejscach, w których znajduje się dużo osób. Rezerwuarem zakażenia mogą być m.in. pojazdy komunikacji zbiorowej. Wirus znajduje się na powierzchni przedmiotów. Do zakażenia dojść może, jeżeli osoba zdrowa dotknie powierzchni, na której znajduje się wirus, a następnie dotknie swoich oczu, okolic ust czy nosa. 

Dowiedz się więcej: Zakażenie koronawirusem, objawy zakażenia, postępowanie.

Co zrobić w razie zakażenia koronawirusem?

W przypadku podejrzenia zakażenia koronawirusem należy w pierwszej kolejności skontaktować się z lekarzem rodzinnym. Najlepszym sposobem będzie umówienie teleporady, aby nie narażać lekarza i innych osób na niebezpieczeństwo. Lekarz po przeprowadzeniu wywiadu zdecyduje o konieczności wykonania testu na koronawirusa oraz wyda odpowiednie skierowanie.

Gdy występują charakterystyczne objawy należy unikać kontaktów z innymi osobami. W świetle obowiązujących przepisów prawa od momentu otrzymania skierowania na badanie pacjent automatycznie zgłaszany jest do kwarantanny, a po potwierdzeniu choroby jest ona zmieniana w izolację, a kwarantanna rozszerzana jest na członków rodziny.

Jak przebiega zakażenie koronawirusem?

Przebieg zakażenia może być różny. U niektórych osób objawy w ogóle nie występują lub są mało nasilone, przypominające zwykłe przeziębienie. Nie każdy przechodzi chorobę tak łagodnie. Wówczas mogą wystąpić objawy typowe dla zakażenia SARS-CoV-2, tj. suchy, uporczywy kaszel, gorączka, bóle głowy i mięśni, a także utrata węchu i smaku. Pacjenci uskarżają się także na dużą męczliwość, która występuje nawet przy niewielkich, codziennych czynnościach. Wśród dolegliwości, jakie towarzyszą chorobie pojawiają się także dolegliwości ze strony układu pokarmowego, bóle brzucha, a nawet biegunka. Zdarza się, że wirus może powodować zapalenie spojówek.

Część pacjentów przechodzi chorobę na tyle ciężko, że wymagają hospitalizacji. Pojawienie się duszności, bólów w klatce piersiowej, a także utrata mowy mogą w sposób bezpośredni zagrażać zdrowiu i życiu. Dlatego też nie należy bagatelizować dolegliwości i skontaktować się z lekarzem. Szybka reakcja zespołu medycznego oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia (np. tlenoterapii, a w sytuacjach ciężkich podłączenia do respiratora) może uchronić pacjenta przed ciężką niewydolnością oddechową i śmiercią.

Badania na koronawirusa SARS-CoV-2

Test genetyczny przesiewowy
FRANKD do wykonania w punkcie pobrań

Cena: 250 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania stacjonarnie w Punkcie Pobrań

Cena: 420 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania w domu pacjenta na terenie Warszawy

Cena: 750 zł

KUP ONLINE

Test wykrywający przeciwciała IgM

Cena: 120 zł

KUP ONLINE

Osoba zakażona koronawirusem powinna zostać jak najszybciej odizolowana, co pozwala uniknąć ryzyka zakażenia kolejnych osób. Dlatego też podstawą jest nałożenie obowiązku izolacji, a w przypadku domowników zamieszkujących z osobą chorą konieczne jest zastosowanie kwarantanny. W związku z tym, że wirus nie został jeszcze poznany tak szczegółowo, jak wiele innych patogenów, nie można wskazać skutecznych i uniwersalnych leków, pozwalających wrócić do zdrowia. Metody leczenia dobierane są w zależności od indywidualnego stanu pacjenta.

Leczenie koronawirusa domowymi sposobami

W leczeniu koronawirusa najważniejsze jest dbanie o siebie, stosowanie zaleceń sanitarnych, częste mycie rąk oraz noszenie maseczki zasłaniającej usta i nos. Są to elementy szeroko rozumianej profilaktyki, jednak mimo ich przestrzegania zdarza się, że dojść może do zakażenia.

Bardzo ważnym elementem, zarówno w zapobieganiu jak i leczeniu choroby, jest wspomaganie naturalnej odporności organizmu. Podstawą jest oczywiście odpowiednio zbilansowana dieta, dostarczająca organizmowi wszelkich niezbędnych witamin i mikroelementów.

Gdy dojdzie do zakażenia jednym z elementów, o których nie należy zapominać jest odpowiednie nawadnianie organizmu. Szczególnie, gdy w przebiegu choroby występuje wysoka gorączka. Najlepiej sprawdzi się zwykła, niegazowana woda. Dodatkowo dobrze jest mieć w domu zapas leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. W przypadku łagodnego przebiegu choroby to właśnie obniżanie gorączki będzie najważniejszą czynnością leczniczą. Odpowiednie nawodnienie organizmu ważne jest także ze względu na fakt, że może ono wpływać na złagodzenie niektórych objawów zakażenia, a jednocześnie wspomaga układ odpornościowy.

U osób zmagających się z uporczywym, suchym kaszlem doskonale sprawdzi się woda z odrobiną miodu, który działa kojąco na podrażnione gardło. Ciepłe napoje nie zawierajace kofeiny pozwalają natomiast rozrzedzić zalegający śluz, tym samym ułatwiając odkrztuszanie.

W przypadku wystąpienia duszności, zasinienia lub pogorszenia stanu ogólnego pacjenta należy bezzwłocznie skontaktować się z pogotowiem ratunkowym.

Leczenie koronawirusa i leki na koronawirusa – przeczytaj.

Leczenie koronawirusa w szpitalu

Niektóre z objawów COVID-19 wymagają leczenia szpitalnego. Hospitalizacja niezbędna jest u osób, u których występują trudności z oddychaniem, ale także w przypadku wystąpienia silnego bólu w klatce piersiowej. Natychmiastowej pomocy wymagają także pacjenci nieprzytomni lub u których wystąpił stan splątania czy dezorientacji. Pogotowie ratunkowe należy wezwać także w przypadku wystąpienia niebieskawego zabarwienia wokół ust lub twarzy.

W leczeniu szpitalnym lekarz prowadzący, na podstawie indywidualnego stanu pacjenta podejmuje decyzję o wdrożeniu leczenia farmakologicznego. W przypadku duszności konieczne może być włączenie tlenoterapii, a w ciężkich przypadkach również podłączenie pacjenta do respiratora.

Dobór środków farmakologicznych jest kwestią indywidualną. W warunkach szpitalnych lekarz może podjąć decyzję o włączeniu leków zawierających chlorochinę, która została dopuszczona do terapii koronawirusa w marcu 2020 r. Uzyskanie oczekiwanego efektu terapeutycznego osiągane jest po połączeniu leku z lopinawirem oraz rytonawirem. Wymienione środki farmakologiczne podawane są pacjentom, u których COVID-19 przebiega w sposób ciężki.

Leczenie koronawirusa osoczem ozdrowieńców

Metodą leczenia koronawirusa u pacjentów z ciężkim przebiegiem jest rozpoczęcie terapii osoczem ozdrowieńców. Jest to tzw. pasywna terapia przeciwciałami. U osób, które przeszły zakażenie układ odporościowy wytwarza specyficzne dla SARS-CoV-2 przeciwciała, dzięki którym choroba została pokonana. Osocze ozdrowieńców charakteryzuje się wysokim mianem przeciwciał pozwalających na neutralizację wirusa. Jest to metoda leczenia, która wykonywana jest w warunkach szpitalnych. Pacjentowi znajdującemu się w ciężkim stanie przetaczane jest uzyskanie od osoby ozdrowiałej osocze, a zawarte w nim przeciwciała pozwalają na eliminację patogenu wywołującego COVID-19.

Badania na koronawirusa SARS-CoV-2

Test genetyczny przesiewowy
FRANKD do wykonania w punkcie pobrań

Cena: 250 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania stacjonarnie w Punkcie Pobrań

Cena: 420 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania w domu pacjenta na terenie Warszawy

Cena: 750 zł

KUP ONLINE

Test wykrywający przeciwciała IgM

Cena: 120 zł

KUP ONLINE