Nie każdy lubi i może trenować bardzo intensywnie. Form aktywności jest wiele i każdy może wybrać coś dla siebie. Jedną z mniej intensywnych form ruchu jest Pilates, często kojarzony z jogą. Joseph Pilates stworzył program, który może stosować każdy. Rozpiętość ćwiczeń pozwala na praktykowanie metody przy różnych poziomach sprawności ruchowej, a także w różnym wieku. Co czyni tą metodę bardzo uniwersalną. Pilates jest nazywany treningiem  „dobrego samopoczucia” i warto  go wypróbować. Na metodę składa się około 500 ćwiczeń inspirowanych jogą,  baletem oraz treningiem siłowym.

W ćwiczeniach Pilatesa ważna jest przede wszystkim równowaga. Ćwiczenia są spokojne i bezpieczne. Dzięki temu często są wykorzystywane w rehabilitacji, np. po urazach kręgosłupa. Jest to też odpowiedni zestaw ćwiczeń dla osób starszych, nie sprzyja urazom, a dodatkowo zapobiega osteoporozie.

Spokojne ćwiczenia są prowadzone w rytm spokojnej muzyki, co dodatkowo poprawia samopoczucie. Wolne tempo pozwala skupić się na poprawnej technice i wykonywać ćwiczenia uważnie. Niepozorne ćwiczenia skutecznie wzmacniają mięśnie, szczególnie te położone głęboko, odpowiadające za zachowanie prawidłowej postawy i równowagę. Pilates może być świetnym dopełnieniem treningów siłowych. Silne centrum czyli brzuch i grzbiet to podstawa, dzięki temu łatwiej zachować dobre zdrowie fizyczne i uniknąć problemów z kręgosłupem. Wzmacnia także mięśnie ramion, ud i pośladków.

Josehp Pilates stworzył metodę, którą dziś zna cały świat. Pozwala na wzmocnienia ciała bez rozbudowania mięśni, dodatkowo świetnie rozciąga. Całe ciało pracuje równomiernie, poprawia się jego wygląd. Ważnym elementem metody Pilates jest także nauka prawidłowego oddechu, co dodatkowo poprawia komfort wykonywanych ćwiczeń. Techniki głębokiego, spokojnego oddechu przydają się na co dzień, pomagają opanować stres i wyciszyć się po ciężkim dniu.

Nie bez powodu taka forma aktywności często polecana przez fizjoterapeutów, to najlepsze lekarstwo na ból kręgosłupa. Jest określana jako najbezpieczniejsza aktywność fizyczna. To dobre wprowadzenie do fitnessu i innych form aktywności. Pomaga zrozumieć swoje ciało i daje solidne podstawy do dalszej pracy. Warto rozglądać się i sprawdzić gdzie możemy zapisać się na zajęcia.

Autorka: Daria Rogowska

Kiedyś te dwa warzywa stanowiły podstawę w kuchni staropolskiej  i wraz z kaszami zapewniały pełnowartościowe posiłki. Po latach zapomnienia znowu wracają do łask i stają się coraz bardziej dostępne. O ile pasternak, który kojarzy się w pietruszką i  jest bardziej znany, o tyle nazwa topinambur brzmi trochę egzotycznie i nie kojarzy się z rodzimym warzywem.

Topinambur

Jest bogaty w potas, żelazo, witaminę C oraz B1. Posiada niski indeks glikemiczny, jest więc odpowiedni dla cukrzyków. Na jego bazie przygotowywane są liczne suplementy dla diabetyków.

Dzięki zawartości koloidalnej krzemionki poprawia kondycję skóry, włosów i paznokci. Warto rozejrzeć się i sięgnąć po topinambur przy kolejnych zakupach. Słonecznik bulwiasty jest łatwy i niewymagający, nie ma wielkich wymagań i jest odporny na skrajne warunki pogodowe. Można spróbować wyhodować go w domowym ogródku.

Pasternak

Jego korzeń ma dobry słodki smak i działa pozytywnie  na nasze zdrowie. Od kilku lat można spotkać go coraz częściej na bazarkach, jednak ciągle często jest mylony z pietruszką. Poza walorami smakowymi pasternak pomaga uregulować trawienie i pracę układu pokarmowego. Działa moczopędnie, a także pomaga z odtruwaniu organizmu.

Ma wysoką zawartość potasu i magnezu, fosforu, wapnia oraz witaminy E. Ma działanie odkwaszające. Na jego bazie można przygotować wiele różnych potraw- sałaki, surówki, zupy, pasty do chleba czy pasztety. Najczęściej spożywa się po obróbce termicznej, co wydobywa z niego aromatyczny zapach.

Ciekawie jest urozmaicać swój jadłospis i sięgać po rodzime produkty. Topinambur i pasternak to nie jedyne zapomniane warzywa, warto popytać rodziców czy dziadków czym się kiedyś zajadali.

Autorka: Daria Rogowska

Wdowi garb jest dysfunkcją posturalną, z którą stosunkowo często spotykam się w moim gabinecie. Poniżej przedstawię podstawowe cechy charakterystyczne dla tego schorzenia, jak również omówię na przykładzie jednej z moich pacjentek terapię tego schorzenia. Za jej zgodą przedstawiam zdjęcie prezentujące jej sylwetkę podczas pierwszej wizyty w gabinecie, w nawykowym ustawieniu głowy, gdzie doskonale widać podstawowe cechy charakteryzujące wdowi garb. Kolejne zdjęcie pokazuje sylwetkę pacjentki po korekcie wykonanej przez fizjoterapeutkę. Trzecie zdjęcie zostało wykonane podczas 10-tej wizyty w gabinecie i obrazuje obecny profil kręgosłupa. Widać na nim zdecydowaną poprawę w postawie pacjentki.

Wdowi garb charakteryzuje się pogłębioną kifozą piersiową, protrakcją głowy oraz widocznym zgrubieniem tkanki na poziomie kręgów C6/C7. Na tym poziomie mogą pojawić się również zmiany skórne w postaci zmian naczyń powierzchownych tzw. pajączków. Schorzenie to pojawia się najczęściej u kobiet w wieku około menopazalnym (40- 55 lat), chociaż w mojej praktyce spotkałam także młodsze kobiety (ok. 30 lat), u których można było zauważyć postępujące pochylenie sylwetki oraz charakterystyczną dla tego schorzenia szyję żółwia (wysunięcie głowy do przodu).

Przyczyną podobnej dysfunkcji posturalnej może być genetyczna skłonność do określonej budowy kręgosłupa w odcinku szyjnym lub postępujący zespół skrzyżowania górnego oraz osteoporoza. Innym często spotykanym zespołem współistniejącym wraz z wdowim garbem jest tzw. zespół T4.

Poniżej skupię się na zdefiniowaniu zespołu skrzyżowania górnego, który jest jedną z najbardziej powszechnych, ogólnoustrojowych reakcji na stres (Janda 1996) i może być bezpośrednią przyczyną powstawania wdowiego garbu. Taki wzorzec posturalny może powstać jako odpowiedź psychofizyczna na często odczuwane emocje (uczucie lęku, wstydu, żalu) bądź cechy osobowości takie jak: skłonność do wycofywania się i wstydliwość oraz kompleksy (np. zbyt obfity biust, jeśli jest on powodem wstydliwości u nastolatki), które determinują przyjmowanie określonej postawy. Długotrwała siedząca praca przy komputerze nasila objawy. Powyższy zespół charakteryzuje się wysunięciem głowy do przodu, zgarbieniem, zaokrąglonymi plecami i zamykaniem klatki piersiowej poprzez wysuwanie ramion do przodu. Takie ustawienie głowy oraz barków powoduje skrócenie prostowników szyi i pogłębienie lordozy szyjnej z równoczesną nadmierną kompresją kręgów w tym odcinku kręgosłupa. Jednocześnie następuje pogłębienie kifozy piersiowej. Wszystkie te cechy ograniczają ruchomość klatki piersiowej oraz utrudniają oddychanie skutkując często współwystępowaniem hiperwentylacji.

Takie zaburzenie posturalne może przez jakiś czas przebiegać bezobjawowo, nie powodując żadnych dolegliwości bólowych poza defektem estetycznym, czyli postępującym garbieniem się oraz wysuwaniem się głowy do przodu. Problemy bólowe mogą pojawić się dopiero po kilku latach. Będzie im sprzyjać siedząca, wielogodzinna praca, przewlekły stres i ciężka fizyczna praca. Powyższe schorzenie może się również wiązać z ograniczeniem rotacji oraz zgięcia bocznego w odcinku szyjnym na skutek przykurczu mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego (m. sternocleidomastoideus) występującego zazwyczaj obustronnie. Inne skrócone, chronicznie napięte mięśnie to: m. pochyłe (m. scalenus), m. dźwigacz łopatki (levator scapulae), prostownik grzbietu części szyjnej oraz mięsień piersiowy większy i mniejszy (m. pectoralis major et minor). Mięśnie osłabione to głębokie zginacze odcinka szyjnego oraz m. mięsień czworoboczny – akton górny(m. trapezius), zębaty przedni (m. serratus anterior) i równoległoboczny (m. rhomboideus) oraz dolna część mięśnia czworobocznego. Każdy z powyższych mięśni może generować punkty spustowe będące przyczyną bólów w okolicy karku, barków oraz bólów głowy. Powyższemu ustawieniu głowy może towarzyszyć wiele niepokojących symptomów takich jak: ból i sztywność w okolicy szyi, ból promieniujący do łopatki, nadmierne napięcie i sztywność odczuwane w okolicy potylicy oraz stawu skroniowo- żuchwowego, ból głowy lub powtarzające się migreny, hiperwentylacja, parestezje w okolicach głowy lub palców rąk (zaburzenia na poziomie górnego splotu szyjnego (parestezje w okolicy palca wskazującego i środkowego) lub dolnego splotu barkowego (palec serdeczny i palec piąty). Napięcie mięśni mostkowo- obojczykowo – sutkowych (zarówno u kobiet jak i mężczyzn) może przenosić się na staw skroniowo-żuchwowy i powodować na przykład kompulsywne zgrzytanie zębami (bruksizm) podczas snu lub inne dysfunkcje tego stawu.

Podstawowym problemem moich pacjentek z wdowim garbem, poza dolegliwościami bólowymi, jest defekt estetyczny. Nieleczona tendencja do zgarbienia może doprowadzić do zaawansowanej deformacji kręgosłupa, której nie można ukryć za pomocą golfu lub długich włosów. Jej skutkiem mogą być zmiany chorobowe dysków oraz deformacja i choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa, co spowoduje jeszcze większe zmiany posturalne i co za tym często idzie, psychologiczne.

Wczesna konsultacja u fizjoterapeuty i podjęcie terapii posturalnej może przynieść oczekiwane efekty w postaci znacznego zmniejszenia patologii, lepszego samopoczucia oraz wyglądu. Im dłużej trwa patologia, tym leczenie wymaga więcej cierpliwości i samozaparcia a na efekty trzeba dłużej czekać. Jednakże nie należy rezygnować z terapii nawet w przypadku dużych zmian, bowiem prawie w każdym przypadku, również przy zmianach zwyrodnieniowych, można pracować nad tkankami miękkimi za pomocą masaży leczniczych, mobilizacji oraz kinesiotaping. Decydującą rolę w procesie korekty postawy odgrywa zmiana nawyków ruchowych, którą uzyskujemy stosując się do zaleceń terapeuty oraz regularne, dokładnie wykonywane ćwiczenia, czyli czynne zaangażowanie pacjenta. Dzięki współpracy z fizjoterapeutą można uzyskać dużą poprawę postawy oraz znaczącą ulgę w bólu.

Tekst: Urszula Bednarz, fizjoterapeuta

http://gabinetsurya.eu/