Pandemia koronawirusa jest problemem o skali światowej. Nic więc dziwnego, że wszystkie kraje dokładają wszelkich starań ukierunkowanych na opanowanie epidemii. Międzynarodowe zespoły badawcze dokładają wszelkich starań, aby stworzyć skuteczną i bezpieczną szczepionkę, jednak potrzeba czasu, by opracować odpowiedni skład i móc bezpiecznie podawać ją pacjentom. Dopóki nie ma odpowiedniej szczepionki walka z COVID-19 polega na zachowaniu reżimu sanitarnego oraz jak najszybszym izolowaniu osób chorych, aby zmniejszyć krąg osób, które mogą zostać zarażone. Od początku pandemii w diagnostyce wykorzystywane są testy RT-PCR, które są dokładne, ale drogie i czasochłonne. Alternatywą, która w ostatnim czasie dopuszczona została do wykonywania są testy antygenowe. W odróżnieniu od testów RT-PCR pozwalają one uzyskać wynik znacznie szybciej.

Co to jest test antygenowy na koronawirusa

Diagnostyka COVID-19 wykonywana jest m.in. w oparciu o test antygenowy. Metoda ta została dopuszczona ze względu na fakt, że wynik uzyskać można zdecydowanie szybciej, co z kolei pozwala na sprawniejszą izolację osób zakażonych i ograniczanie rozwoju epidemii. Ze względu na znacznie niższy koszt wykonania testy antygenowe są wykorzystywane jako metoda badawcza służąca do przeprowadzania diagnostyki przesiewowej, np. w dużych zakładach pracy.

Mimo iż zarówno w testach antygenowych jak i badaniu RT-PCR sposób pobrania próbki jest taki sam, to istota badania jest różna. W testach antygenowych u podstaw diagnostyki leży wykrywanie specyficznego dla SARS-CoV-2 białka, którego ilość jest największa w pierwszej fazie choroby.

Obecnie na rynku dostępnych jest wiele testów antygenowych, jednak nie każdy z nich wart jest uwagi. Zaleca się, aby testy antygenowe wykorzystywane w diagnostyce COVID-19 cechowały się jak najwyższą swoistością i czułością. WHO dopuszcza wyłącznie te testy, których czułość jest wyższa niż 80%, a swoistość nie mniejsza niż 97%. Tak dobrane metody badawcze pozwalają minimalizować ryzyko błędów. Zgodnie z opinią Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych wyniki należy weryfikować w oparciu o testy RT-PCR.

Interpretację wyników badania wykonywać powinien lekarz, który bierze pod uwagę wszystkie aspekty. Należy podkreślić, że testy antygenowe wykonywać należy u pacjentów, u których stwierdzono występowanie objawów choroby, ze względu na konieczność przeprowadzenia diagnostyki na początku zakażenia. U pacjentów bezobjawowych nie ma możliwości precyzyjnego określenia etapu choroby, w związku z czym test może okazać się nieskuteczny i dawać niemiarodajne wyniki. Występowanie objawów typowych sprawia, że pacjent poddawany jest testowi antygenowemu. Dalsze postępowanie zależy od uzyskanego wyniku. Jeżeli u pacjenta wynik testu jest negatywny, wówczas zaleca się jego weryfikację testem RT-PCR. W przypadku występowania objawów i uzyskania wyniku dodatniego można stwierdzić, że pacjent zaraził się wirusem SARS-CoV-2.

Test antygenowy na koronawirusa, jak interpretować wyniki – przeczytaj.

Jak się przygotować do testu antygenowego

Do badania nie trzeba przygotowywać się w sposób szczególny. Materiał pobierany jest z nosogardzieli pacjenta. Dzięki specjalnym szpatułkom wykonywany jest wymaz, który następnie zostaje naniesiony na specjalne płytki badawcze. Wynik testu znany jest najczęściej po kilkunastu minutach, chociaż czas oczekiwania na wynik różni się, w zależności od wykonanego testu.

Kiedy zrobić test antygenowy na koronawirusa

Test antygenowy jest badaniem specyficznym, które należy wykonywać w początkowym etapie choroby. Zazwyczaj zaleca się, aby wymaz pobrany został około 5-7 dni od momentu, gdy u pacjenta wystąpiły pierwsze objawy choroby sugerujące o możliwości zakażenia koronawirusem. Wirus atakując organizm pacjenta intensywnie się namnaża produkując tym samym białka wykrywane przez testy antygenowe.

Badania na koronawirusa SARS-CoV-2

Test genetyczny przesiewowy
FRANKD do wykonania w punkcie pobrań

Cena: 250 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania stacjonarnie w Punkcie Pobrań

Cena: 420 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania w domu pacjenta na terenie Warszawy

Cena: 750 zł

KUP ONLINE

Test wykrywający przeciwciała IgM

Cena: 120 zł

KUP ONLINE

COVID-19 jest chorobą zakaźną, która wywoływana jest przez koronawirusa SARS-CoV-2. Ze względu, że jest to nowy wirus, z którym świat boryka się od około roku, to stanowi on duże zagrożenie. Do tej pory wirus nie został w pełni zbadany i poznany, nie ma także skutecznej szczepionki, ani leków typowych dla leczenia choroby. Najważniejsza jest diagnostyka oraz skuteczna izolacja osób chorych tak, aby nie mogły zarażać. Podstawową metodą diagnostyczną są testy RT-PCR, rekomendowane przez WHO.

Co to jest test RT-PCR na koronawirusa

Test RT-PCR wykonywany jest u pacjentów, u których zachodzi podejrzenie, że zostali oni zakażeni koronawirusem. Najczęściej podstawą do zlecenia badania są charakterystyczne objawy, które występują u pacjenta. Wśród nich wskazuje się wysoką gorączkę, osłabienie czy też utratę węchu i smaku. Symptomy te pozwalają z dużym prawdopodobieństwem przypuszczać, że pacjent jest zakażony koronawirusem.

Badanie nie należy do przyjemnych, jednak dla większości osób jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut. Laborant przy pomocy specjalnych patyczków pobiera próbkę materiału z gardła oraz nosa. Odpowiednio przygotowana i zabezpieczona próbka przekazywana jest do laboratorium, gdzie poddawana jest diagnostyce.

Istotą badania RT-PCR jest odszukanie w badanym materiale śladów genetycznych wirusa. Jest to możliwe dzięki wykorzystaniu właściwości procesu, jakim jest reakcja łańcuchowej polimerazy. Badanie zalecane jest przez WHO, jako podstawowe narzędzie diagnostyczne COVID-19.

Kiedy wykonać test RT-PCR na koronawirusa

Badanie RT-PCR pozwala na wykrycie bieżącej, akutualnie toczącej się choroby. Jest ono wykonywane u pacjentów, u których występują typowe dla zakażenia objawy. Lekarz POZ wydaje skierowanie po przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem, najczęściej podczas teleporady.

Test wykonywany jest w celu potwierdzenia zakażenia u osoby, które zgłaszają występowanie gorączki, najczęściej wysokiej, przekraczającej 38 stopni, duszności, kaszlu lub gdy doszło do utraty węchu i/lub smaku.

Wyniki uzyskiwane metoda RT-PCR charakteryzują się dużą dokładnością, dlatego są najczęściej zalecaną metodą diagnostyczną. W przypadku gdy pacjent wykonał wcześniej badania przesiewowe (np. test FRANKD) lub serologiczne i uzyskał wynik dodatni, wówczas konieczne jest potwierdzenie zakażenia w oparciu o test molekularny.

Ze względu na specyfikę replikacji wirusa zaleca się, aby wymaz pobierany był w pierwszym tygodniu od chwili wystąpienia typowych objawów. Wówczas ilość materiału genetycznego SARS-CoV-2 jest największa.

Test RT-PCR posiada pewne ograniczenia. Jeżeli wymaz pobrany zostanie zbyt wcześnie od momentu zakażenia, to materiału genetycznego wirusa może być jeszcze na tyle mało, że uzyskany wynik będzie fałszywie ujemny. Dlatego przed wykonaniem badania warto w pierwszej kolejności zasięgnąć porady lekarza.

Przeczytaj porównanie testów na koronawirusa PCR i RT-PCR.

Wynik testu RT-PCR

Badanie PCR przeprowadzane jest w oparciu o złożone metody biochemiczne, podczas których w warunkach laboratoryjnych wykonuje się odizolowania materiału genetycznego wirusa. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu reakcji łańcuchowej polimerazy.

Badanie RT-PCR pozwala na uzyskanie rzetelnego wyniku po upływie do 24 godzin. Uzyskanie wyniku pozytywnego oznacza, że pacjent jest zakażony koronawirusem SARS-CoV-2. W przypadku wyniku negatywnego interpretacja pojedynczego wyniku nie może z całą pewnością wykluczyć zakażenia, szczególnie jeżeli u pacjenta zaobserwowano występowanie charakterystycznych symptomów. W takiej sytuacji, jak również jeżeli na podstawie wywiadu lekarz podejrzewa, że mogło dojść do zakażenia na skutek np. kontaktu z osobą chorą, konieczne może być powtórzenie badania po upływie od 24 do 48 godzin od momentu uzyskania pierwszego negatywnego wyniku.

Badania na koronawirusa SARS-CoV-2

Test genetyczny przesiewowy
FRANKD do wykonania w punkcie pobrań

Cena: 250 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania stacjonarnie w Punkcie Pobrań

Cena: 420 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania w domu pacjenta na terenie Warszawy

Cena: 750 zł

KUP ONLINE

Test wykrywający przeciwciała IgM

Cena: 120 zł

KUP ONLINE

Koronawirus, oznaczony jako SARS-CoV-2, jest patogenem, który odpowiada za wywołanie choroby COVID-19. Jest to choroba zakaźna, której powikłania mogą powodować wiele komplikacji i powikłań. Część pacjentów przechodzi zakażenie w sposób bezobjawowy, natomiast u niektórych rozwija się ona bardzo gwałtownie, w skrajnych sytuacjach zagrażając nawet zdrowiu i życiu pacjenta.

Jak można zakazić się koronawirusem?

Koronawirus, podobnie jak grypa oraz wiele innych wirusów, przenoszony jest drogą kropelkową. Dlatego też główną przyczyną rozwoju choroby jest kontakt z osobą zakażoną. Jak dowodzą obserwacje największą zakaźność występuje jeszcze przed pojawieniem się u pacjenta typowych objawów choroby, co jest jedną z przyczyn tak szybkiego rozprzestrzeniania choroby.

Specjaliści wskazują, że ryzyko zakażenia wzrasta w zależności od ilości wirusa, jaki dostanie się do organizmu. Przebywanie w jednym pomieszczeniu z osobą chorą przez dłuższy czas, bez zachowania odpowiedniej odległości czy bez maseczek ochronnych zdecydowanie zwiększa możliwości niekontrolowanego rozprzestrzeniania koronawirusa. Z tego względu wirusolodzy przestrzegają przed ryzykiem, zalecając zachowanie szczególnych środków ostrożności wprowadzonych w ramach reżimu sanitarnego.

Wirus przenoszony jest analogicznie jak wirus grypy, m.in. podczas kaszlu czy kichania, jednak duże znaczenie ma również zwykła rozmowa, podczas której osoby nie zachowują bezpiecznego odstępu wynoszącego min. 1,5 m.

Należy pamiętać,że podczas kaszlu czy kichania wirus w sposób niekontrolowany wydostaje się z organizmu osoby chorej, jeżeli nie zadba ona o odpowiednie osłonięcie ust i nosa. W takiej sytuacji koronawirus znajduje się w powietrzu, a następnie osiada na powierzchniach znajdujących się dookoła. Ryzyko to jest szczególnie wysokie w miejscach, w których znajduje się dużo osób. Rezerwuarem zakażenia mogą być m.in. pojazdy komunikacji zbiorowej. Wirus znajduje się na powierzchni przedmiotów. Do zakażenia dojść może, jeżeli osoba zdrowa dotknie powierzchni, na której znajduje się wirus, a następnie dotknie swoich oczu, okolic ust czy nosa. 

Dowiedz się więcej: Zakażenie koronawirusem, objawy zakażenia, postępowanie.

Co zrobić w razie zakażenia koronawirusem?

W przypadku podejrzenia zakażenia koronawirusem należy w pierwszej kolejności skontaktować się z lekarzem rodzinnym. Najlepszym sposobem będzie umówienie teleporady, aby nie narażać lekarza i innych osób na niebezpieczeństwo. Lekarz po przeprowadzeniu wywiadu zdecyduje o konieczności wykonania testu na koronawirusa oraz wyda odpowiednie skierowanie.

Gdy występują charakterystyczne objawy należy unikać kontaktów z innymi osobami. W świetle obowiązujących przepisów prawa od momentu otrzymania skierowania na badanie pacjent automatycznie zgłaszany jest do kwarantanny, a po potwierdzeniu choroby jest ona zmieniana w izolację, a kwarantanna rozszerzana jest na członków rodziny.

Jak przebiega zakażenie koronawirusem?

Przebieg zakażenia może być różny. U niektórych osób objawy w ogóle nie występują lub są mało nasilone, przypominające zwykłe przeziębienie. Nie każdy przechodzi chorobę tak łagodnie. Wówczas mogą wystąpić objawy typowe dla zakażenia SARS-CoV-2, tj. suchy, uporczywy kaszel, gorączka, bóle głowy i mięśni, a także utrata węchu i smaku. Pacjenci uskarżają się także na dużą męczliwość, która występuje nawet przy niewielkich, codziennych czynnościach. Wśród dolegliwości, jakie towarzyszą chorobie pojawiają się także dolegliwości ze strony układu pokarmowego, bóle brzucha, a nawet biegunka. Zdarza się, że wirus może powodować zapalenie spojówek.

Część pacjentów przechodzi chorobę na tyle ciężko, że wymagają hospitalizacji. Pojawienie się duszności, bólów w klatce piersiowej, a także utrata mowy mogą w sposób bezpośredni zagrażać zdrowiu i życiu. Dlatego też nie należy bagatelizować dolegliwości i skontaktować się z lekarzem. Szybka reakcja zespołu medycznego oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia (np. tlenoterapii, a w sytuacjach ciężkich podłączenia do respiratora) może uchronić pacjenta przed ciężką niewydolnością oddechową i śmiercią.

Badania na koronawirusa SARS-CoV-2

Test genetyczny przesiewowy
FRANKD do wykonania w punkcie pobrań

Cena: 250 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania stacjonarnie w Punkcie Pobrań

Cena: 420 zł

KUP ONLINE

Test na koronawirusa RT-PCR
do wykonania w domu pacjenta na terenie Warszawy

Cena: 750 zł

KUP ONLINE

Test wykrywający przeciwciała IgM

Cena: 120 zł

KUP ONLINE