Art

Proste sposoby na nadciśnienie

10.11.2017
Proste sposoby na nadciśnienie

O nadciśnieniu możemy mówić wtedy, gdy ciśnienie krwi skurczowe i rozkurczowe jest podwyższone. Schorzenie to może mieć charakter stały, jak też pojawiać się co jakiś czas. Chorobę nadciśnieniową określa się też mianem hipertensji. Nadciśnienie wiąże się z bólami głowy. Podwyższone ciśnienie skutkuje niewydolnością nerek, ryzykiem udaru mózgu, a także zawału mięśnia sercowego.

Na to czy będziemy uskarżać się na podwyższone ciśnienie w ogromnym stopniu mamy wpływ my sami. Wszystko zależy od tego co spożywamy, czy jesteśmy aktywni ruchowo i jak reagujemy na sytuacje stresowe. Powodem występowania nadciśnienia są też uwarunkowania genetyczne.  

Nadciśnienie a dieta

Skłonności do nadciśnienia mają osoby z nadwagą. Również spożywanie zbyt tłustych potraw może doprowadzić do podwyższonego ciśnienia. Dobrze jeśli z jadłospisu wyeliminuje się lub przynajmniej dość mocno ograniczy spożywanie soli i produktów, które ją zawierają. Żywność przetworzona oraz wszelkiego rodzaju słone przekąski nie nadają się dla nadciśnieniowców. Na obniżenie ciśnienia doskonale sprawdzi się czosnek. Zalecane jest też spożywanie bananów i pomidorów, gdyż zawierają one duże ilości potasu, który powoduje częste oddawanie moczu. Ma to zbawienny wpływ na obniżanie ciśnienia.   

Nadciśnienie a stres

Wiele badań wykazuje, że osoby reagujące nerwowo i wykazujące brak opanowania w sytuacjach stresowych mają podwyższone ciśnienie. Rozładować napięcie można poprzez ćwiczenia. Bardzo dobrze sprawdza się np. liczenie w myślach, "wyłączenie się" na chwilę i myślenie o czymś przyjemnym, ściskanie w dłoni piłeczki, czy też codzienna medytacja. Przebywanie na łonie natury również potrafi uspokoić i zrelaksować. Jeśli stres jest długotrwały, to może doprowadzić do powstania trwałego nadciśnienia.       

Nadciśnienie a aktywność fizyczna

Bardzo ważną rolę w życiu człowieka odgrywa aktywność ruchowa. Podczas ćwiczeń krew szybciej krąży, a ciało uczy się jak panować nad ciśnieniem krwi. Wszystkie tkanki są bardziej dotlenione. Nawet codzienny spacer, podczas którego głęboko oddychamy przyniesie pozytywne efekty. Pływanie, bieganie, czy też jazda na rowerze, to aktywności pozwalające na relaks, a jednocześnie obniżenie ciśnienia. Ważną kwestią jest też rzucenie palenia, jeśli ktoś tkwi w tym nałogu.

 

Jarosław Cieśla

Dodaj swój komentarz

Komentarzy: 0

Art

Cukrzyca - czego o niej nie wiesz?

04.11.2017
Cukrzyca - czego o niej nie wiesz?

Człowiek potrzebuje, aby jego dieta była zbilansowana. Oznacza to po prostu, że należy dostarczać organizmowi odpowiedniej ilości składników odżywczych takich jak białko, tłuszcze oraz węglowodany. Te ostatnie określane są jeszcze jako cukry, a także sacharydy. Są składnikiem roślin, ale występują również w organizmach zwierzęcych. Jeśli dochodzi do nieprawidłowej przemiany węglowodanów w organizmie, wtedy na skutek podwyższonego poziomu cukru we krwi, czyli hiperglikemii może dojść do wystąpienia choroby zwanej cukrzycą. Ma to związek z nieprawidłowym wydzielaniem i funkcjonowaniem hormonu zwanego insuliną. Cukrzyca to właściwie grupa chorób, które różnią się postacią, przebiegiem, a także przyczyną wystąpienia.

Cukrzyca - rodzaje  

1) Cukrzyca typu 1

Ten wielogenowy rodzaj cukrzycy charakteryzuje się tym, że w pewnym momencie insulina nie jest produkowana przez organizm. W związku z tym glukoza gromadzi się nadmiernie we krwi, zamiast być rozprowadzana w odpowiedniej ilości do różnych komórek. Dzieje się tak dlatego, gdyż przeciwciała atakują komórki beta trzustki. W wyniku tego produkcja insuliny jest niemożliwa. Dlatego w pewnym momencie do normalnego funkcjonowania organizmu choremu należy podawać insulinę, co sprawia, że cukrzyca typu 1 jest też określana jako insulinozależna. Schorzenie to uaktywnia się u ok. 10% osób zmagających się z hiperglikemią. Najczęściej dotyka dzieci i młodzież w przedziałach wiekowych 4 - 7 oraz między 10, a 14 rokiem życia. Jednak choroba może też ujawnić się u osób sześćdziesięcioletnich.

Bardzo trudno jest wskazać konkretne przyczyny zaistnienia choroby. Prace na ten temat nadal trwają i są prowadzone szczegółowe badania naukowe. Przypuszcza się jednak, że na rozwój choroby wpływają następujące czynniki: 

  • niewłaściwe, czy wręcz szkodliwe działanie systemu odpornościowego organizmu;
  • ryzyko zachorowania jest bardzo duże, jeśli w rodzinie ktoś już zmagał się z tym typem cukrzycy;
  • picie mleka krowiego w zbyt młodym wieku;
  • wywoływanie infekcji przez enterowirusy;
  • niedobory witaminy D w organizmie;
  • spożycie w zbyt młodym wieku produktów zawierających gluten oraz niektórych owoców i warzyw;
  • zamieszkiwanie na terenach o chłodnym klimacie.  

Objawy cukrzycy typu jeden są zróżnicowane. Gdy poziom glukozy we krwi nadmiernie się podniesie, wtedy chory odczuwa potrzebę jedzenia. Oprócz silnego głodu wzmaga się też u niego pragnienie. Dużo pije również ze względu na brak śliny i suchość w ustach. Mimo spożywania posiłków jego waga spada. Czuje się ciągle zmęczony i nie ma sił nawet na najprostsze fizyczne czynności. Po prostu jest osłabiony. Na uczucie ogólnego dyskomfortu wpływają też problemy z ostrością widzenia. U chorego mogą też występować zakażenia miejsc intymnych oraz dróg moczowych. Małe dzieci często moczą się w nocy. Zmienia się także zachowanie danej osoby. Staje się ona nerwowa i łatwo się złości, gdy coś ją wyprowadzi z równowagi. Szybko też ze smutku potrafi przejść do okazywania radości i odwrotnie.  

2) Cukrzyca typu 2

Wśród osób chorujących na cukrzycę ogromna większość, czyli aż ok. 90% przypadków, to osoby zmagające się z jej postacią typu drugiego. Wzrost poziomu cukru we krwi pacjenta bierze się stąd, że trzustka na skutek uszkodzenia jej komórek beta w niewystarczający sposób wytwarza insulinę, albo też nawet jeśli produkcja tego hormonu jest na właściwym poziomie, to niestety jego działanie jest nieprawidłowe. Z tego właśnie powodu cukrzycę typu 2 określa się także jako  insulinoniezależną.

Samemu trudno jest stwierdzić, że z naszym organizmem dzieje się coś niedobrego, gdyż cukrzyca typu 2 na początku może nie dawać żadnych symptomów swojej obecności. Dlatego warto ustalić, czy jesteśmy narażeni na tę chorobę. Przede wszystkim dotyczy ona osób  starszych. Cukrzyca typu 2 jest chorobą dziedziczną, więc warto sprawdzić, czy ktoś z naszej rodziny kiedyś się z nią nie zmagał. Genetyczne uwarunkowania zachorowaniem na nią dotyczą również kobiet będących w ciąży.

Ryzyko zachorowania występuje też często u osób otyłych, które niezdrowo się odżywiają i prowadzą niehigieniczny tryb życia. W tym przypadku organizm wykazuje oporność na działanie insuliny. Osoby zmagające się z nadciśnieniem tętniczym oraz problemami z sercem, także są narażene na zachorowanie.

Objawy cukrzycy typu 2 trudno jest początkowo rozpoznać. Choroba ewoluuje stopniowo, bez jakichś widocznych, czy odczuwalnych symptomów. Później może pojawić się uczucie ciągłego głodu i pragnienia. Chory czuje się osłabiony i zmęczony. Po pewnym czasie spada masa ciała. Chory często oddaje mocz i narzeka na dolegliwości związane z układem moczowym i narządami płciowymi.  

3) Cukrzyca typu LADA (Latent Autoimmune Diabetes in Adults)

Jest to postać choroby typu 1 z tym zaznaczeniem, że występuje u osób dorosłych po 35 roku życia. Dlatego określana jest mianem Utajonej Autoimmunologicznej Cukrzycy Dorosłych. Często podczas diagnozy bywa mylona z typem 2. Dlatego, żeby potwierdzić jej postać konieczne jest wykrycie przeciwciał, a zwłaszcza GAD65 oraz niskiego poziomu peptydu C. Przyczyną jej wystąpienia są zaburzenia powstałe w układzie odpornościowym, który nie wiadomo dlaczego produkuje przeciwciała niszczące komórki beta w trzustce. Brak insuliny powoduje stężenie cukru we krwi. Czyli dzieje się tak jak w przypadku cukrzycy typu 1. Różnica polega tylko na tym, że ten proces odbywa się bardzo wolno. Natomiast objawy cukrzycy LADA przypominają te z typu 2.

4) Cukrzyca MODY (Maturity Onset Diabetes of the Young)

Ta postać cukrzycy występuje u 1-5% przypadków. Jest dziedziczną chorobą wywołaną mutacją genową o dość łagodnym przebiegu. W jej wyniku nie stwierdza się żadnych innych długotrwałych i ciężkich powikłań. Objawia się u młodych osób między 10, a 35 rokiem życia. Stwierdzenie występowania tej choroby możliwe jest dzięki wykonaniu badań genetycznych. Określana jest jako cukrzyca typu dorosłego występująca u ludzi młodych. Pojawia się w kolejnych pokoleniach danej rodziny. Charakterystycznymi cechami cukrzycy MODY jest to, że chory ma niski poziom insuliny we krwi, nie ma insulinooporności, ani nie jest otyły. Leczenie osób z MODY najczęściej polega na podawaniu im doustnych farmaceutyków.     

5) Cukrzyca wtórna

Jest ona spowodowana przyjmowaniem leków lub też występowaniem innych chorób. Farmceutyki, które mogą wywołać cukrzycę to np. leki moczopędne, leki sterydowe, a także tiazydy. Cukrzyca może wystąpić po zakażeniu się różyczką, cytomegalią oraz u osób cierpiących na takie choroby jak zespół Cushinga, nadczynność tarczycy, guz wydzielający glukagon, rak trzustki, mukowiscydoza,  a także genetycznie uwarunkowane choroby przemiany materii.        

6) Cukrzyca u kobiet w ciąży

Jest to choroba która występuje u ok. 4% ciężarnych kobiet. Pojawia się na skutek zaburzeń hormonalnych, co doprowadza do nietolerowania węglowodanów podczas okresu ciążowego. Największą możliwość zachorowania mają kobiety ze sporą nadwagą, będące w ciąży w starszym wieku oraz przy kolejnych ciążach. Ważną kwestią jest wczesne wykrycie cukrzycy, czyli profilaktyczne poddawanie się badaniom na podwyższony poziom cukru we krwi. Jeśli jest nierozpoznana, to może prowadzić do poważnych zaburzeń i powikłań takich jak zgon wewnątrzmaciczny, uszkodzenie różnych narządów płodu, przerost mięśnia sercowego, a także nadmierny przyrost masy ciała płodu. Cukrzyca ciążowa najczęściej zanika po porodzie.   

Cukrzyca - powikłania

Bardzo ważne jest, aby cukrzyca była szybko zdiagnozowana. Nie leczona i zaniedbana prowadzi do wielu powikłań.

  • Jednym z nich może być kwasica ketonowa, której bardzo charakterystycznym objawem jest wydzielanie się z ust chorego zapachu zgniłych jabłek. Jeśli ta forma choroby jest nie leczona, to na skutek  śpiączki cukrzycowej może dojść do zgonu.
  • W wyniku uszkodzeń nerwów i nieprawidłowym krążeniu pojawiają się zaburzenia czucia. Taka sytuacja najczęściej dotyczy kończyn. Na stopie może pojawić się rana. Po pewnym czasie zaczyna się owrzodzenie takiego miejsca i zdeformowanie stopy. Chory nie czuje bólu, ani zmiany temperatury. Takie dolegliwości określa się mianem stopy cukrzycowej. Często jedynym wyjściem jest amputacja części kończyny.
  • Na skutek zwiększonego poziomu cukru gromadzącego się we krwi, dochodzi do retinopatii, czyli uszkodzeń w gałce ocznej. Powstają zmiany w siatkówce, co doprowadza do słabego widzenia po zmroku, jaskry, zaćmy, a nawet ślepoty.
  • Późne powikłania cukrzycy mogą dotyczyć również sfer odpowiedzialnych za pamięć i procesy poznawcze. Szybka degradacja systemu nerwowego może być przyczyną demencjie) Cukrzyca jest też odpowiedzialna za zaburzenia związane z układem sercowo-naczyniowym. Może doprowadzić do zwiększenia wystąpienia zawału serca, a także choroby niedokrwiennej serca.
  • Podwyższony poziom glukozy może też doprowadzić do nefropatii, czyli uszkodzenia naczyń występujących w nerkach. Niewydolność tego organu skutkuje takimi objawami jak wymioty, biegunka, czy też nawet krwotoki z przewodu pokarmowego. 
  • Wysoki poziom cukru we krwi sprzyja rozwijaniu się w organizmie człowieka wielu infekcji, do których można zaliczyć różne formy drożdżycy oraz stanów zapalnych dziąseł i zwiększeniu się występowania próchnicy.
  • U ponad 50% mężczyzn z cukrzycą może pojawić się problem ze zwodem lub zupełną impotencjąseksualną.
  • Cukrzycy są bardziej narażeni na udar mózgu, niż inni.
  • Osoby zmagające się z cukrzycą mają problemy ze stawami. Pojawiają się bóle. W przypadku zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu stawów może dojść np. do zespołu sztywnej ręki, stanów zapalnych w okolicach barków oraz stóp, choroby Dupuytrena, a także cieśni nadgarstka.
  • Wysoki i długo utrzymujący się poziom cukru we krwi przyczynia się do zmian skórnych. Mogą wystąpić zakażenia, wypryski, świąd oraz grzybica. Skóra jest wysuszona i może się łuszczyć.
  • Na skutek cukrzycy ciążowej płód nabiera dużej masy. Przy porodzie może to skutkować niedotlenieniem lub urazem okołoporodowym. Czasami też dochodzi do obumarcia płodu. Po porodzie dziecko narażone jest także na zaburzenia układu oddechowego, otyłość oraz hipoglikemię.

Cukrzyca - leczenie

Często tak jest, że zmieniamy nawyki dotyczące naszego życia dopiero jak się zacznie z nim dziać coś niedobrego. W wielu przypadkach można by uniknąć różnych schorzeń i chorób, gdybyśmy odżywiali się zdrowo, przestrzegali zasad higieny i mieli wiedzę na temat ludzkiego organizmu. W leczeniu cukrzycy ważną kwestię odgrywa dyscyplina, przestrzeganie diety oraz stosowanie się do zaleceń specjalistów.

1) Cukrzyca - Dieta

W kwestiach żywieniowych istotne jest, aby dostarczać sobie odpowiednią ilość węglowodanów. Gdy jest ich zbyt dużo, wtedy przybieramy na wadze i obrastamy w tłuszcz. Powinno ich być od ok. 55%, natomiast białek ok. 20%, a zdrowych tłuszczy ok. 25%. Dieta zbilansowana oraz regularne posiłki, to musi być żelazna zasada każdego cukrzyka. Ważne jest też, aby wszystkie posiłki zawierały podobną ilość kalorii. Odpowiedni sposób odżywiania cukrzyków pomoże dobrać diabetolog, a także dietetyk kliniczny.  

2) Cukrzyca - Farmakologia

Cukrzycę leczy się przede wszystkim podając choremu insulinę. Czasami też stosuje się doustnie leki, które mają za zadanie pobudzić wytwarzanie insuliny w trzustce, a także w jak największym stopniu zahamować wzrost poziomu glukozy w układzie krwionośnym. Leki są stosowane do momentu, aż przestaną przynosić zamierzony skutek. W takim wypadku pozostaje już tylko insulinoterapia. Tabletek nie podaje się w przypadku cukrzycy u kobiet w ciąży, ze względu na dobro dziecka. Tutaj stosuje się odpowiednią dietę, a także podawanie insuliny. 

3) Cukrzyca - edukacja

Nawroty objawów cukrzycy i brak efektów w jej leczeniu często są wynikiem zaniedbań i nieodpowiedniej wiedzy. Ważne jest więc, aby chory sam dokształcał się w tym temacie. Powinien zdobywać informacje, konsultować się ze specjalistami oraz mieć rozeznanie kiedy i w jakiej ilości przyjmować leki, oraz co wolno mu jeść, a czego powinien unikać. Edukacja w tym temacie pozwoli mu cieszyć się życiem w komforcie, a w razie powikłań reagować bez paniki, tylko z rozmysłem i spokojem.  

4) Cukrzyca - aktywny styl życia

Osoby zmagające się z cukrzycą powinny dbać o odpowiednią formę fizyczną. Dzięki ruchowi i uprawianiu sportu nie będą miały problemów z nadwagą. Jednak najlepiej, gdyby tę decyzję konsultowały ze specjalistą. Podczas wysiłku fizycznego poziom glukozy we krwi spada, co jest pozytywnym czynnikiem. Jednak należy zdawać sobie sprawę, żeby nie przesadzić i nie pozbyć się całkowicie cukru, co może doprowadzić nawet do śpiączki. Dlatego w trakcie ćwiczeń, przed nimi, jak też po ich zakończeniu warto spożywać produkty, które będą zawierały węglowodany.

To trzeba wiedzieć

  • Ze względu na to, że cukrzyca może być trudna do zdiagnozowania powinno się profilaktycznie wykonywać badanie poziomu cukru, zwłaszcza jeśli ktoś w rodzinie już wcześniej zmagał się tą chorobą.
  • Pierwsze symptomy świadczące o cukrzycy, to przede wszystkim nasilone łaknienie i pragnienie, senność, osłabienie, apatia, nadmierna utrata wagi, a także częste oddawanie moczu. 
  • Leczenie cukrzycy zakłada w niektórych wypadkach wykonanie przeszczepu wysp trzustki, często razem z nerką.  
  • Chory na cukrzycę, co 2 - 4 miesiące powinien poddawać się kontroli u diabetologa.
  • Spadek wagi u diabetyków jest wynikiem tego, że cukier pozostaje we krwi, ale nie jest przyswajany przez tkanki. 
  • Pomiar cukru we krwi można przeprowadzić przy pomocy glukometru, pobierając krew z palca, analizując krew z żyły lub za pomocą podskórnego monitorowania glikemii, czyli tzw. CGMS.  
  • Hipoglikemia to spadek poziomu glikozy we krwi poniżej 70 mg/dl (3,9 mmol/l).

 

Jarosław Cieśla

 

Źródła:

  1. http://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/200804_Farmacja_003.pdf
  2. http://www.kardiologia-eksperymentalna.pl/pub_pliki/_plk3_1_Otyoinuslinoopornocukrzycatyp2.pdf
  3. http://www.wple.net/plek/numery_2008/numer-3-2008/140-145-otto-buczkowska-immunologia.pdf
  4. http://kpbc.ukw.edu.pl/Content/44867/020408Pufal.pdf
  5. http://www.ptmp.com.pl/png/png1z4_2008/pngz14-2.pdf
  6. http://www.phie.pl/pdf/phe-2011/phe-2011-2-267.pdf
  7. https://journals.viamedica.pl/clinical_diabetology/article/viewFile/8399/7160
Dodaj swój komentarz

Komentarzy: 0

Art

Niebezpieczeństwa czyhające w lesie

31.10.2017
Niebezpieczeństwa czyhające w lesie

Przyjemnie jest spacerować po lesie i cieszyć się z jego uroków. Zbieranie grzybów, jagód, malin i poziomek jest świetną formą spędzania czasu na łonie natury. Podziwianie pięknych zakątków przyrody i przebywanie na świeżym powietrzu wpływa pozytywnie na poprawę naszego zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Należy jednak pamiętać, że las dla nieostrożnego człowieka może być bardzo groźny. Jakie więc niebezpieczeństwa mogą w nim  czyhać?  

Zwierzęta

Leśni mieszkańcy uważają las za swój dom i często gotowi są bronić swoich nor, gniazd i legowisk, zwłaszcza gdy znajdują się tam młode. Nie zbliżajmy się do nich i nie głaszczmy, oraz nie bierzmy na ręce. Ukąszenie żmii zygzakowatej może uszkodzić układ nerwowy, spowodować martwicę tkanek i zmiany rytmu serca. Ugryzienie przez zwierzę często skutkuje zakażeniem wścieklizną.

Owady

Przebywając w lesie warto jest chronić ciało przed ukąszeniem owadów. Komary gryzą, co objawia się dokuczliwym swędzeniem w miejscu ukąszenia. Muchówki natomiast mogą w ciele ofiary pozostawić larwy, które roznoszą różne, nawet śmiertelne choroby. Oczywiście są też kleszcze. Po ich ugryzieniu można zarazić się boreliozą.     

Leśny labirynt

Schodząc ze ścieżki można łatwo stracić orientację i się zgubić. Błądzenie po lesie w nieznanym terenie czasami potrafi przeciągnąć się do zmierzchu. Lepiej nie spędzać tam nocy samemu.

Skaleczenia

Z dużą łatwością w lesie można się potknąć o niewidoczny korzeń, kamień lub leżącą na ziemi gałąź. Może wtedy dojść do skaleczenia i zakażenia tężcem. Objawami tej choroby są skurcze mięśni, szczękościsk oraz wygięcie ciała w łuk.

Wnyki

Niestety w lesie często można znaleźć oznaki bytności kłusowników. W ich pułapki może wpaść również człowiek i poważnie się poranić. Napotkane w lesie wnyki należy zniszczyć i powiadomić o ich znalezieniu nadleśnictwo.

Grzyby

Bardzo łatwo jest pomylić grzyb jadalny z trującym. Dobrze jest zatem na grzybobranie wybrać się z doświadczonym zbieraczem lub dokładnie przestudiować atlas grzybów. Podobne do siebie są jadalna kurka z trująca lisówką, pieczarka polna z muchomorem jadowitym, a także borowik szlachetny z goryczakiem żółciowym.

Rośliny i owoce

Do bardzo toksycznych i niebezpiecznych roślin można zaliczyć tojada mocnego, którego toksyny mogą przeniknąć przez skórę. Powoduje paraliż serca, czego skutkiem jest zgon. W okolicach lasów na łąkach występuje też Barszcz Sosnowskiego. Roślina ta w zetknięciu ze skórą człowieka powoduje groźne i bolesne poparzenia. Zebrane w lesie owoce najlepiej jest umyć pod bieżącą wodą zanim je spożyjemy. Zjedzone od razu po zerwaniu jagody mogą wywołać chorobę zwaną bąblowicą. Powoduje ona uszkodzenie wątroby, płuc i śledziony. 

 

Jarosław Cieśla

 

Dodaj swój komentarz

Komentarzy: 0

Strefa lekarza Zaloguj się Zarejestruj się