Art

Depresja, to nie chandra. Co trzeba wiedzieć?

23.10.2017
Depresja, to nie chandra. Co trzeba wiedzieć?

Czasami dopada nas przygnębienie. Tracimy humor nawet bez przyczyny i jesteśmy w kiepskim nastroju. Nic nas nie cieszy i po prostu ogarnia smutek. Często wtedy mówimy, że to depresja nas dopadła. Jednak po dość krótkim czasie, czasami tego samego dnia znów jesteśmy pogodni i chętni do działania.

Okazuje się, że to była po prostu chwilowa zmiana nastroju. Być może spowodowana jakąś przykrą sytuacją, która nas spotkała w pracy, w szkole lub życiu rodzinnym. Dotknął nas zawód, byliśmy smutni przez krótki okres czasu, jednak z depresją nie miało to nic wspólnego. Czasami po prostu tak się zdarza, że nastrój nam się obniża. Jednak warto zwracać uwagę na takie zachowania naszych najbliższych.

Jeśli ktoś w naszym otoczeniu przez dłuższy czas, czyli ponad dwa tygodnie jest nie tylko przygnębiony, ale także nie wykazuje chęci do jakiegokolwiek działania, staje się biernym widzem rzeczywistości, nie wykazuje radości, a także jest niepewny siebie i traci wiarę we własne siły oraz ocenia się bardzo nisko, wtedy prawdopodobnie mamy do czynienia z osobą, która ma depresję.

Osoby dotknięte zespołem depresyjnym często podejmują próby samobójcze. Nie widzą wyjścia z sytuacji w jakiej się znalazły z różnych powodów, nie mają oparcie w innych i uważają, że nie potrafią poradzić sobie z problemami i swoimi lękami. Ważne zatem jest tutaj wsparcie ze strony rodziny, przyjaciół oraz znajomych. Oczywiście najpierw trzeba w porę się zorientować, że dana osoba cierpi na depresję.

Objawy depresji

 

  1. Obniżony nastrój.
    Zaburzenia depresyjne mają charakter długotrwały. Człowiek nie zmienia nastroju w zależności od danej sytuacji, np. smuci się, gdy coś mu się nie uda, a za chwilę gdy jego zamierzenia przynoszą sukces potrafi się radować. Bez względu na okoliczności dana osoba ciągle jest w kiepskim humorze. Odróżnia się od otoczenia, gdyż zachowuje się nieadekwatnie w stosunku do danej sytuacji. To co powinno ją cieszyć nie wywołuje u niej żadnego objawu zadowolenia. Ciągle jest przygnębiona i rozdrażniona.
     
  2. Niezdolność do okazywania radości.
    Osoby dotkniętej depresją nic nie cieszy: prezenty, pochwały, oglądane filmy komediowe, zabawne sytuacje itp. Wszystko traktuje z kamienną powagą. Ma obniżoną zdolność do tego, aby przeżywać przyjemności. Czynności i działania, które kiedyś ją cieszyły, teraz kojarzą się negatywnie.  
     
  3. Obniżona sprawność intelektualna.
    Osoby w stanie depresyjnym pogrążone są we własnych myślach. Nie potrafią się skupić na danym temacie, są rozkojarzone i nie pamiętają informacji, które przed chwilą ktoś im przekazał. Takie zachowanie całkowicie zaburza ich możliwości zdobywania wiedzy w szkole oraz funkcjonowanie w pracy zawodowej.
     
  4. Obniżony poziom własnej wartości.
    Osoba z depresją obwinia się za wszystko nawet jeśli nie popełni błędu. Ma poczucie winy nawet wtedy, gdy ktoś inny wyrządził jej krzywdę. Uważa, że mało potrafi i nawet nie podejmuje prób jakiegokolwiek działania, bo nie widzi w tym sensu. Ocenia, że i tak nic jej się nie uda, gdyż jest po prostu kiepska w tym co robi. Ma ciągłe poczucie winy i ocenia sama siebie bardzo negatywnie.
     
  5. Spadek energii.
    Wraz z ogólną apatią pojawia się też brak siły. Chory nie podejmuje żadnych działań, bo nie ma energii. Każdy ruch sprawia mu duże trudności. Woli pozostawać w bierności. W ciężkim stanie depresyjnym zdarza się, że chory czuje ociężałość i woli przebywać przez cały czas w łóżku. 
     
  6. Zaburzenia snu.
    Osoby w stanie depresyjnym mogą mieć problemy z zasypianiem. Jeśli już im się to uda, to potrafią dość szybko się wybudzić i później trudno jest im ponownie zasnąć. Czasami zdarzają się także sytuacje odmienne, czyli spanie przez dłuższy okres czasu niż wynoszą potrzeby.
     
  7. Wzrost lub spadek wagi.
    Mogą pojawiać się zaburzenia związane z łaknieniem. Osoby w depresji różnie reagują w tej kwestii. Niektóre tracą apetyt i przez długie godziny nie czują potrzeby przyjmowania pokarmów. W związku z tym drastycznie spadają na wadze, tracąc siły i energię życiową. Inne natomiast jedzą za dużo, bez umiaru i zwracania uwagi na to co się spożywa. Takie zachowanie prowadzi do nadmiernego przybierania na wadze.  
     
  8. Problemy z podejmowaniem decyzji.
    Chory ma duże trudności, by samodzielnie dokonywać wyborów. Jego niepewność wynika z niskiej samooceny, a także ze strachu przed konsekwencjami. Uważa, że każda podjęta przez niego decyzja może doprowadzić do katastrofy i braku zamierzonych efektów. Zaburzone procesy intelektualne u osoby z depresją powodują, że ma on trudności z rozwiązywaniem problemów i właściwym wnioskowaniem.  
     
  9. Zaburzenia psychoruchowe.
    Niektóre osoby dotknięte depresją zaczynają poruszać się wolno, z opóźnieniem reagują na bodźce, mówią powoli, krótkimi zdaniami. Kontakt z nimi jest utrudniony. Natomiast inni chorzy wykazują duże pobudzenie. Wypowiadają się w sposób ekspresyjny, gestykulują i są w ciągłym ruchu. Zachowują się, jakby nie panowali nad emocjami.   
     
  10. Powracające myśli o śmierci i zachowania samobójcze.
    Niestety stan depresyjny może spowodować to, że chory targnie się na własne życie. Całą swoją agresję czasami ukierunkowuje na własną osobę. Próby samobójcze, jeśli nie są skuteczne, to bywają powtarzane. Chory myśli o śmierci i zakończeniu swojego życia.


To czy ktoś ma zespół depresyjny może oczywiście potwierdzić tylko badanie u specjalisty. Dlatego, jeśli np. przynajmniej 4 z wymienionych wyżej objawów się pojawią, wtedy należy udać się do odpowiedniego lekarza. Im szybciej to zrobimy, tym efektywniejsze będzie leczenie.  

Przyczyny depresji

  1. Uwarunkowania biologiczne.
    Przy rozważaniu możliwości wystąpienia zespołu depresyjnego u pacjenta bierze się oczywiście pod uwagę czynniki genetyczne, które mogą mieć wpływ na wystąpienie choroby. Depresja może też wyniknąć na skutek zaburzeń w neuroprzekaźnikach występujących w mózgu. Przygnębienie, rozpacz i apatia może też pojawić się na skutek przechodzenia długotrwałych, przewlekłych chorób. Zwłaszcza myśli o tych nieuleczalnych mogą spowodować depresję i brak wiary w sens życia. Podobnie jest, gdy dana osoba próbuje wyrwać się z uzależnienia alkoholowego lub narkotykowego. Z bezsilności i niemożności wyjścia z nałogu wpada w przygnębienie.     
     
  2. Czynniki psychologiczne.
    W życiu człowieka do tej pory pogodnego i szczęśliwego może dojść do jakiegoś wydarzenia, które nim psychicznie wstrząśnie. Traumatyczne przeżycia potrafią odcisnąć swoje piętno tak głęboko, że później trudno jest wrócić do normalnego stanu. Śmierć bliskiej osoby, wyrządzona nam krzywda przez innych, udział w działaniach wojennych i związanych z nimi wydarzeniach, patologiczne relacje rodzinne, czy też bycie świadkiem np. wypadku drogowego, to sytuacje które są w stanie doprowadzić do smutku, przygnębienia, a w rezultacie stanu depresyjnego.  
     
  3. Uwarunkowania związane ze środowiskiem społecznym i kulturowym.
    Czasami tak jest, że niektórym osobom trudno jest odnaleźć się w społeczeństwie. Uczucie niezrozumienia, lęk przed kontaktem z innymi, może doprowadzić do osamotnienia, czy wręcz izolowania. To z kolei powoduje trwały smutek i negatywne postrzeganie wszystkich wokół, a także samego siebie. Niska samoocena i obwinianie się np. za porażki i brak sukcesów w szkole lub pracy zawodowej doprowadza do depresji.


Skutki depresji

Przede wszystkim trzeba sobie zdać sprawę, że człowiekowi z zespołem depresyjnym można pomóc. Ważne jest jednak, aby nie zaniedbywać leczenia. Dużą rolę tutaj pełnią najbliżsi chorej osoby. To oni powinni otaczać ją opieką, wspierać i przypominać o przyjmowaniu lekarstw i stałym kontakcie ze specjalistą. Nie leczona depresja może doprowadzić do pogorszenia się stanu pacjenta oraz wystąpienia wielu innych destrukcyjnych zagrożeń.

 

  1. Myśli i działania samobójcze.
    Kiedy w pewnym momencie człowiek traci wiarę w sens życia, wtedy pojawiają się myśli samobójcze. One przerażają chorego, ale jednocześnie coraz bardziej utwierdzają w przekonaniu, żeby odebrać sobie życie. Człowiek z depresją boi się i nie potrafi o tym rozmawiać z najbliższymi lub psychologiem. W pewnym momencie jeśli ostatecznie się zdecyduje, to dochodzi do próby samobójczej. Gdy jest nieudana i pacjent został uratowany, to po jakimś czasie znów próbuje. Często po kilka razy, aż do śmiertelnego skutku. Przed targnięciem się na swoje życie dana osoba jest dziwnie spokojna, co może zmylić domowników. Po prostu podjęła już decyzję o samobójstwie i wyczekuje odpowiedniego momentu.
     
  2. Izolacja.
    Jednym ze skutków depresji jest osamotnienie. Chory jest coraz mniej rozumiany przez otaczających go ludzi. Traci towarzystwo, przyjaciół, a czasami zdarza się, że dalsza rodzina również go unika. Dzieje się tak, gdyż inni obawiają się ciągle smutnego i przygnębionego człowieka, którego nic nie cieszy, często jest rozdrażniony, a nawet agresywny. Ludzie czują lęk, jeśli chory okazuje swoje pobudzenie zbyt ekspresyjnie. Osoba z depresją nie rozumie innych lub też odczuwa strach przed kontaktem z nimi.
     
  3. Choroby psychosomatyczne.
    Nie leczona depresja może wywołać jeszcze inne zaburzenia związane z naszą psychiką. Chory przeżywa swoje lęki z coraz większą siłą. Targają nim emocje, nad którymi nie jest w stanie zapanować. Złości się, to znów opanowuje go strach, wpada w przygnębienie oraz zniechęcenie i brak wiary w sens życia. Te wszystkie stany emocjonalne mogą doprowadzić do tego, że coraz bardziej zamyka się w swoim świecie. Mogą pojawić się urojenia. Depresja może też doprowadzić do schizofrenii.
     
  4. Uzależnienia.
    Osoba z depresją stara się przywrócić sobie stan zadowolenia i odczuwania radości oraz przyjemności. Dlatego zdarza się, że chorzy sięgają po alkohol, dopalacze  oraz narkotyki, które to używki chociaż na chwilę przywracają lepszy nastrój. Dla podniesienia poziomu energii pacjent pije kawę, a także napoje energetyzujące. Osoby z depresją mogą próbować osiągnąć uspokojenie poprzez palenie papierosów. Wszystkie te wymienione używki dają jednak tylko krótkotrwałe efekty, dlatego są zażywane często. To z kolei prowadzi do uzależnienia.
     
  5. Niezdolność do wykonywania ról społecznych.
    Chory coraz bardziej izolując się od innych popada w konflikty. Nie wykonuje swoich obowiązków w pracy oraz szkole. Zaniedbuje je nie potrafiąc się skupić. Taka sytuacja może doprowadzić w końcu do tego, że traci pracę lub nie zdaje egzaminów. Osoba cierpiąca na depresję nie spełnia się jako rodzic, jak i małżonek. Często dochodzi do rozpadu pożycia małżeńskiego, co kończy się rozwodem.
     

Leczenie depresji

  1. Wsparcie.
    Ważną kwestią w leczeniu depresji jest, to żeby chory wiedział, że ma do kogo się zwrócić o pomoc. Nawet jeśli nie czuje takiej potrzeby, to najbliżsi powinni mieć go pod obserwacją i w razie potrzeby wspierać. Często pacjent zapomina albo nie chce pójść na terapię lub też przyjąć leki. W takich sytuacjach liczy się pomoc ze strony rodziny, przyjaciół i osób najbliższych. Po prostu sam chory może sobie nie poradzić z tą trudną dla niego sytuacją.
     
  2. Farmakoterapia.
    W leczeniu stosuje się farmaceutyki zwane antydepresantami. Ich zadaniem jest podniesienie nastroju danej osoby. Leki te sprawiają, że chory staje się spokojniejszy, a uczucie strachu zanika. Mają też wpływ na lepsze funkcjonowanie umysłu oraz poprawiają procesy związane z ruchem. Leki przeciwdepresyjne mają również silne działanie przeciwbólowe, co powoduje, że chory bardziej komfortowo się czuje.
     
  3. Psychoterapia.
    Leczenie za pomocą psychoterapii stosuje się indywidualnie, jak też grupowo. Wszystko to zależy od stanu pacjenta. Psychoterapia ma za zadanie wzmocnić efekty farmakoterapii. Podczas terapii celem jest zmiana postrzegania przez chorego rzeczywistości, poprawienie własnej samooceny, znalezienie źródeł pojawienia się depresji. Terapeuta stara się także pokazać sposoby na rozwiązanie problemów i przedstawia świat w jaśniejszych kolorach niż widzi to chory. Ważne jest też, aby przeanalizować relacje pacjenta z innymi i ustalić dlaczego są niewłaściwe. Rodzaj psychoterapii zależy od poziomu depresji, jego rodzaju i indywidualnych potrzeb chorego.  
     
  4. Elektrowstrząsy.   
    Ten rodzaj leczenia stosuje się tylko w przypadku, gdy chory nie toleruje leków. Często też podejmuje próby samobójcze, a myśli o targnięciu się na swoje życie są u niego bardzo silne. Elektrowstrząsy są też stosowane w przypadku, gdy pacjent ma urojenia i inne metody terapii zawiodą. Zabiegi te wykonuje zespół specjalistów, a chory jest poddany znieczuleniu ogólnemu
     
  5. Inne metody leczenia.
    Przede wszystkim ważne jest, aby chorego starać się uaktywniać poprzez ruch. Uprawianie sportów różnego rodzaju powoduje korzystny wpływ nie tylko na ciało, ale również na umysł. Organizm otrzymuje sporą dawkę energii, zaczynają uwalniać się endorfiny, czyli ,,hormony szczęścia", a samopoczucie zdecydowanie się poprawia. Warto zatem być aktywnym fizycznie.
    Innym sposobem przy niezbyt dużym poziomie depresji jest fototerapia, czyli leczenie światłem. Polega ono na naświetlaniu ciała pacjenta przez określony czas.
    Dobrze jest też poświęcać czas na przyjemności, którą poprawią nastrój. Spacer, obejrzenie filmu, posłuchanie muzyki, masaż, czy aromatyczna kąpiel, to wszystko sprawi, że poczujesz się lepiej.




To trzeba wiedzieć

  • 23 lutego, to Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją.
  • Zespół presuicydalny to sygnały jakie wysyła osoba, która ma zamiar targnąć się na własne życie. Należą do nich: uczucie zagrożenia, lęku, niska samoocena, bycie agresywnym w stosunku do samego siebie, myślenie o śmierci.
  • Z szacunków wynika, że ok. 2% dzieci w Polsce cierpi na zespół depresyjny.

  • W przypadku podejrzenia depresji szukaj pomocy wPoradniach Zdrowia Psychicznego, Ośrodkach Interwencji Kryzysowej oraz w Poradniach Psychologiczno-Pedagogicznych.
  • W przypadku pytań na temat depresji możesz zadzwonić do Antydepresyjnego Telefonu Zaufania Fundacji ITAKA pod nr: 22 654 40 41 w godzinach od 17.00 do 20.00.
  • Chorzy z silnymi objawami depresji wymagają hospitalizowania.
  • Osoby z depresją często odczuwają fizyczny ból całego ciała.



 

Jarosław Cieśla

Źródła:

1. http://psychiatriapolska.pl/uploads/images/PP_5_2008/PotoczekII%20s731_Psychiatria%20Polska%205_2008.pdf
2. http://www.psychiatriapolska.pl/uploads/images/PP_3_2010/WasilewskiPP2010n3s435.pdf
3. https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/viewFile/29150/23915
4. https://www.psychiatriapolska.pl/uploads/images/PP_1_2009/Talarowska%20s31_Psychiatria%20Polska%201_2009.pdf
5. https://pdfs.semanticscholar.org/f5d2/216dfbb000ca90cc6c86e4361f6c2bc3f715.pdf
6. http://www.jms.ump.edu.pl/uploads/2006/5/433_5_75_2006.pdf
7. http://strona.ppol.nazwa.pl/uploads/images/PP_5_2009/Heitzman%20s499_Psychiatria%20Polska%205_2009.pdf
8. https://repozytorium.ka.edu.pl/bitstream/handle/11315/473/Lizak_Dorota_Depresja_jako_przyk%c5%82ad_destrukcyjnego_wp%c5%82ywu_obni%c5%bconego_nastroju_2014.pdf?sequence=1&isAllowed=y

Dodaj swój komentarz

Komentarzy: 0

Art

Leczenie marihuaną

19.10.2017
Leczenie marihuaną

Marihuana powstaje z ususzonych lub poddanych fermentacji roślin konopi. Zawiera substancje psychoaktywne i wykazuje działanie psychotropowe. Marihuana jest uznana za używkę, jednak o mniejszej szkodliwości dla organizmu ludzkiego niż alkohol, czy tytoń. Wykazuje działania przeciwbólowe, a także jest pomocna w leczeniu wielu schorzeń. Jednak jej szkodliwe oddziaływanie na człowieka sprawia, że budzi ogromne kontrowersje zarówno wśród laików, jak i środowiska lekarskiego. Konopie indyjskie były spożywane w Azji jeszcze przed naszą erą.   

Kwiaty konopi są skutecznym środkiem w leczeniu oparzeń oraz wszelkiego rodzaju ran. Doskonale sprawdzają się też jako środek na wrzody. W chińskiej medycynie ludowej z nasion konopi wyrabiano pastę, którą stosowano przy stanach zapalnych, ale także na przeczyszczenie. Wytwarzano też z nich wyciąg, który z dodatkiem alkoholu działał jako  środek znieczulający ból.

Marihuana zawiera substancję, która likwiduje komórki nowotworów złośliwych, w tym np. raka piersi. Powoduje też, że nie rozprzestrzeniają się one w organizmie ludzkim. Podczas leczenia raka i stosowania chemioterapii, mamy do czynienia z wieloma dolegliwościami i skutkami ubocznymi. Marihuana może hamować je i sprawić, że pacjent będzie czuł się bardziej komfortowo. Jeden ze składników marihuany, czyli etrahydrokannabinol (THC) pozwala na zahamowanie rozrastania się guza, a także ma wpływ na ograniczenie powstawania komórek nowotworów raka skóry, jelita grubego oraz glejaka mózgu.

W przypadku chorowania na cukrzycę, czasami dochodzi do groźnych powikłań, co może doprowadzić nawet do utraty wzroku u pacjenta. Przyjmowanie marihuany obniża poziom glukozy, a w konsekwencji hamuje rozwój schorzenia. Również do ślepoty może dojść, gdy wewnątrz gałki ocznej podniesie się ciśnienie. Spowoduje ono, że zostanie uszkodzony nerw wzrokowy. Zażywanie marihuany może obniżyć ciśnienie wewnątrz gałki ocznej.    

Marihuana jest skuteczna w zwalczaniu bólu. Stosuje się ją np. w dolegliwościach neuropatycznych. Trwają badania nad jej zastosowaniem przy obniżaniu bólu w przypadku stwardnienia rozsianego i wielu innych bolesnych schorzeń.

 

Jarosław Cieśla

Dodaj swój komentarz

Komentarzy: 0

Art

Jak sobie radzić z otyłością?

16.10.2017
Jak sobie radzić z otyłością?

Bardzo dobra kondycja fizyczna jest potrzebna każdemu człowiekowi do właściwego funkcjonowania w codziennym życiu. Dzięki temu jesteśmy zdrowsi, mniej podatni na choroby i różnego rodzaju dolegliwości, mamy więcej energii, czujemy się lepiej psychicznie, a nasz mózg działa efektywniej. Kiedy nic nam nie dolega, to nie narzekamy, jesteśmy radośniejsi i lepiej dogadujemy się z innymi. Jak więc widać warto dbać o swoje ciało. Na jego sprawność i prawidłowe funkcjonowanie wpływ ma oczywiście to, co spożywamy i jaki tryb życia prowadzimy. Jeśli nie zwracamy na to należytej uwagi, wtedy możemy mieć problem z niekontrolowanym przybieraniem na wadze. Niestety otyłość jest zmorą dzisiejszego społeczeństwa, które jest rozleniwione, prowadzi siedzący tryb życia, a ruch fizyczny ogranicza do niezbędnego minimum.



 

Otyłość to choroba przewlekła.

Występuje wtedy, gdy tkanka tłuszczowa przekracza 25% całkowitej masy ciała kobiety i 20% u mężczyzny. Często nadwaga skutkuje problemami zdrowotnymi oraz pogorszeniem się komfortu życia. Zostaje zaburzonych wiele procesów życiowych organizmu. Zaczynają pojawiać się różne choroby, dolegliwości i powikłania.     

Problem otyłości i nadwagi dotyczy ok. 1,9 miliarda osób na całym świecie. Ta tendencja jest niestety zwyżkowa mimo wielu akcji uświadamiających. W mediach wiele mówi się na temat zdrowego odżywiania, zalet systematycznej aktywności ruchowej oraz negatywnych skutków otyłości. W parkach, na boiskach, czy też leśnych ścieżkach można spotkać coraz więcej osób uprawiających jogging, ćwiczących na ogólnodostępnych siłowniach oraz jeżdżących na rowerach. Modne stają się blogi na temat zdrowego odżywiania oraz korzystanie z porad dietetyków i trenerów personalnych. Jednak otyłość nadal zbiera swoje żniwo wśród społeczeństwa, co skutkuje problemami zdrowotnymi, a także psychicznymi dotkniętych nią jednostek.  



Określenie otyłości

Otyłość diagnozuje się na podstawie dwóch głównych wskaźników.

1. Wskaźnik masy ciała BMI (Body Mass Index) określający czy waga ciała jest prawidłowa. Przy obliczaniu bierze się pod uwagę wzrost i wagę danej osoby. Masę ciała w kilogramach dzieli się przez kwadrat wartości wzrostu podanego w centymetrach.

Klasyfikacja masy ciała:

  • poniżej 16 – wygłodzenie,
  • 16–17 – wychudzenie,
  • 17–18,5 – niedowaga,
  • 18,5–25 – waga prawidłowa,
  • 25–30 – nadwaga,
  • 30–35 – I stopień otyłości,
  • 35–40 – II stopień otyłości,
  • powyżej 40 – III stopień otyłości.


2. Poziom tkanki tłuszczowej w organizmie.

  • u kobiet otyłość występuje, gdy tkanka tłuszczowa przekracza 25% masy całego ciała,
  • u mężczyzn ten parametr musi być większy niż 20%.



 

Ze względu na usytuowanie tkanki tłuszczowej w ciele, otyłość dzieli się na:

  1. uogólnioną, gdy tkanka tłuszczowa rozmieszczona jest równomiernie na całym ciele osoby dotkniętej chorobą.
  2. pośladkowo-udową, gdy tkanka tłuszczowa umiejscowiona jest w okolicach pośladków, bioder, a także ud.
  3. brzuszną, gdy tkanka tłuszczowa obejmuje takie fragmenty ciała jak brzuch, ramiona oraz kark.  

Przyczyny otyłości

Potocznie uważa się, że otyłość i nadwaga wynika z tego, że po prostu zbyt dużo jemy. Jednak to dosyć uproszczone myślenie może doprowadzić nas do zgubnych wniosków. Po drastycznym ograniczeniu spożycia efekty mogą być niewystarczające, a nawet możemy zaszkodzić własnemu organizmowi. Co zatem wpływa na otyłość?

Przyczyny otyłości - nieprawidłowa dieta

Nieprawidłowe odżywianie oczywiście ma duży wpływ na przybieranie na wadze i pojawianie się dodatkowych fałd tłuszczu. Jednak trudno jest nam zmienić nawyki żywieniowe, jeśli nie zostaliśmy nauczeni prawidłowych zachowań. Dlatego ważną kwestią jest to, aby przekazać naszym dzieciom odpowiednią wiedzę na temat zdrowego odżywiania. Powinny w ten sposób zyskać świadomość tego, jakie czynniki mogą doprowadzić do otyłości. Dobrym sposobem będzie konsultacja z dietetykiem, który dobierze odpowiednie posiłki indywidualnie w zależności od trybu życia jaki prowadzimy.
 

Ważne czynniki żywieniowe wpływające na otyłość to:

  • spożywanie produktów wysoko przetworzonych,
  • spożywanie produktów z dodatkami chemicznymi,
  • picie słodzonych, barwionych sztucznie i gazowanych napojów,
  • zaburzanie bilansu energetycznego poprzez nieprawidłowe odżywianie się,
  • brak zbilansowanej diety,
  • zbyt mała ilość spożywanych warzyw,
  • dojadanie pomiędzy posiłkami,
  • spożywanie słonych przekąsek oraz słodyczy,
  • diety ,,cud", które zaburzają prawidłowy metabolizm organizmu,
  • nadmierny apetyt,
  • nadużywanie alkoholu,
  • zbyt mała ilość codziennie wypijanej wody.

Przyczyny otyłości - brak ruchu



Nawet jeśli ktoś zdrowo się odżywia i zachowuje umiar w jedzeniu i piciu, to w pewnym wieku i tak narażony jest na przybieranie na wadze. Dotyczy to zwłaszcza tych osób, które prowadzą statyczny i siedzący tryb życia. Bez ruchu i systematycznej aktywności kalorie same się nie spalą. Jeśli brak jest codziennej aktywności ruchowej, to metabolizm jest nieefektywny, a układ krążenia gorzej funkcjonuje. Poza tym tkanka tłuszczowa nie ma możliwości ,,spalenia", co powoduje nasze gorsze samopoczucie, brak kondycji ogólnej i w efekcie problemy zdrowotne. Nie aktywowany organizm szybciej się starzeje, tkanki są  nieelastyczne i niewytrzymałe na trudy. Przybieranie tkanki tłuszczowej zwłaszcza na brzuchu powoduje, że łatwo wtedy o różnego rodzaju choroby i dolegliwości. Niektóre osoby wykazują się też bardzo niskim metabolizmem w spoczynku i nawet niewielka ilość pożywienia powoduje u nich nadwagę.   

Ważną kwestią jest to, żeby już małe dzieci miały dużo ruchu. Nie muszą koniecznie uczęszczać na zajęcia sportowe, ale jeśli będą razem z rodzicami często wychodziły na spacer, gimnastykowały się, biegały, jeździły na rowerze, grały w piłkę lub w inny sposób aktywnie ruchowo spędzały czas wolny, to nie będą przybierały na wadze w zastraszającym tempie. Brak zachęcania dzieci przez rodziców do uprawiania sportu może potem skutkować ich biernością i w konsekwencji otyłością.

Przyczyny otyłości - czynniki wewnętrzne

Często można usłyszeć, że dana osoba ma tendencję do tycia. Nie je zbyt dużo, a mimo to przybiera na wadze. Być może w takim przypadku chodzi o to, że występuje tu uwarunkowanie genetyczne. Odpowiedzialne za otyłość są np. geny białek rozprzęgających, a także receptorów insulinowych oraz leptyny. Dziedziczenie otyłości może dotyczyć nawet 80% osób, których rodzice cierpieli na tę chorobę. Chodzi tu o tzw. mutacje jedno lub wielogenowe. Leptyna jest hormonem odpowiedzialnym za utrzymanie właściwego poziomu tłuszczów. W przypadku mutacji dochodzi do zaburzenia tego procesu.

Otyłość może też być spowodowana zmianami zachodzącymi w organizmie człowieka oraz chorobami. Mogą one być związane z nadmiernym wydzielaniem insuliny w organizmie, chorobami tarczycy, zaburzeniami hormonalnymi, a także endokrynnymi. Niektóre schorzenia wywołują niekorzystne zmiany w procesie przemiany materii oraz powodują, że chory za dużo je. Do chorób i schorzeń, które wywołują otyłość zalicza się zespół Downa, zespół Padera-Williego, zespół Laurence'a-Moona-Biedla, zespół Blounta, zespół Froehlicha, zaburzenia neurologiczne, zespół przekwitania, niedoczynność tarczycy, a także zespół Cushinga.

Przyczyny otyłości - psychika

Problem z przybieraniem na wadze, to nie tylko kwestia jakości i ilości przyjmowanych pokarmów. Spożywanie wiąże się także z emocjami jakie nam towarzyszą w codziennym życiu. Często sięgamy po przekąski, czy też dużo jemy ze względu na emocje jakie nami targają. Stres, zdenerwowanie, a także depresja, czy też sytuacje lękowe mogą powodować chęć jedzenia. Dzięki spożywaniu uspokajamy się i wprowadzamy w przyjemny stan. Choć na chwilę staramy się w ten sposób zapomnieć o problemach. W pewnym momencie możemy po prostu wpędzić się w nałóg jedzenia. Sięgamy po produkty żywieniowe kiedy jest nam źle i chcemy poprawić sobie nastrój.    

Przyczyny otyłości - farmaceutyki

Niektóre schorzenia i choroby wymagają stałego przyjmowania leków. Niestety te farmaceutyki oprócz swojego pozytywnego działania mogą również wywołać skutki uboczne. Należą do nich np. lekarstwa, które podwyższają poziom cukru w krwioobiegu. Powodują też zatrzymanie wody w organizmie, co objawia się otyłością. Takie skutki mogą wywołać sterydy. Nadwagę może również spowodować przyjmowanie insuliny przez diabetyków. 

Ważną kwestią jest to, aby unikać częstego przyjmowania pewnych farmaceutyków, które powinno stosować się doraźnie, czyli wtedy gdy jest taka potrzeba. Przedawkowanie lub nadużywanie może powodować nadwagę. Do takich leków należą substancje uspokajające, psychotropowe, a także te wpływające na samopoczucie.   

Skutki otyłości

Otyłość powoduje, że człowiekowi nie żyje się komfortowo. Ciągłe zmęczenie, osłabienie, problemy z oddychaniem, pocenie się, trudności w poruszaniu mogą skutecznie zniechęcić do aktywnego i pełnego życia. Dodatkowo jeszcze choroba ta przyczynia się do wystąpienia nowych schorzeń i dolegliwości. Zbędne kilogramy tkanki tłuszczowej nadmiernie obciążają kręgosłup oraz stawy. Pojawiają się bóle oraz zwyrodnienia kręgosłupa i stawów. Nawet zwykłe poruszanie się zaczyna sprawiać problemy. Przez brak ruchu ze względu na dolegliwości w układzie kostnym otyłość jeszcze bardziej się pogłębia. Nadmiar tłuszczu zaburza pracę krwioobiegu. Może wystąpić choroba wieńcowa, miażdżyca oraz zawał serca.  Ujawniają się też problemy z ciśnieniem.

Osoby otyłe mogą mieć trudności z płodnością, a jeżeli już kobieta zajdzie w ciąże, to zdrowie płodu często bywa zagrożone. Praca układu pokarmowego jest zaburzona, co prowadzi do powikłań. Otyłość może spowodować wystąpienie cukrzycy, kamicy pęcherzyka żółciowego, a także raka jelita grubego. Objawia się też zaparciami oraz podwyższonym poziomem ,,złego cholesterolu". Kobiety mogą cierpieć na nowotwory piersi i macicy oraz mieć zaburzony cykl mięsiączkowy. Zakłócenia związane z nieprawidłowym metabolizmem doprowadzają chorego do dny moczanowej. Otyłość wpływa też na ryzyko pojawienia się nowotworów wątroby. Osoby z otyłością mają tez problemy natury psychicznej. Często izolują się od społeczeństwa. Kompleksy na punkcie swojego wyglądu mogą doprowadzić do nieśmiałości i braku pewności siebie.         

Leczenie otyłości

Przede wszystkim warto przeanalizować swój tryb życia i zacząć wprowadzać zmiany. Zanim zdecydujemy się na jakieś drastyczne rozwiązania, to lepiej jest zacząć od prostych metod, ale wymagających samodyscypliny. W zwalczaniu otyłości pomoże nam właściwa dla nas dieta. Należy zacząć współpracować z dietetykiem regularnie się z nim konsultując. Po wykonaniu badań takich jak OB., morfologia itp. będziemy wiedzieli co dzieje się z naszym organizmem od wewnątrz , jakich minerałów potrzebujemy, a z jakich produktów żywnościowych  powinniśmy zrezygnować. Specjalista określi dietę uwzględniając nasze potrzeby i styl życia.

Być może będzie nam potrzebna pomoc psychologa, jeśli sami nie będziemy w stanie sobie poradzić. Jeśli otyłość wynika z nałogu jedzenia, wtedy konsultacje ze specjalistami od psychoterapii mogą okazać się niezbędne i jedynie skuteczne.

Kolejnym czynnikiem leczniczym jest systematyczny ruch. Tylko w ten sposób będziemy mogli ,,wyładować" nadmiar energii. Oczywiście tu także warto zgłosić się do specjalistów, czyli trenerów personalnych, którzy na nasze potrzeby ułożą odpowiedni plan treningowy. Po prostu warto być jak najbardziej aktywnym ruchowo. Świetnie sprawdzą się długie spacery, marsze z kijkami do Nordic Walking, marszobiegi, jazda na rowerze, pływanie oraz codzienna gimnastyka. Najlepiej jeśli swoją aktywność będziemy uprawiać na powietrzu.

Czasami konieczne okazuje się sięganie po preparaty i środki na odchudzanie. Jednak nie warto ulegać kolorowym ulotkom i hasłom o rewelacyjnej skuteczności takich leków. Najlepiej jest w tej sprawie skonsultować się z lekarzem i dietetykiem. Tylko pod kontrolą powinniśmy przyjmować środki odchudzające. Decydując się na dany specyfik bez fachowej wiedzy, możemy wyrządzić sobie więcej krzywdy niż pożytku.

Jeśli wszelkie wyżej opisane metody zawiodą, wtedy pozostaje leczenie operacyjne. Stosuje się je w przypadku otyłości olbrzymiej. Pierwszy ich rodzaj ma na celu zmniejszenie pojemności żołądka, przez co pacjent przyjmuje mniejsze ilości posiłku. Te operacje określa się mianem ograniczających. Natomiast druga grupa to zabiegi wyłączające odcinek przewodu pakormowego. W wyniku operacji ok. 75% żołądka zostaje usunięte, a jelito cienkie podzielone na 3 części. Jedna z nich jest przeznaczona do trawienia pokarmów. Dzięki temu zabiegowi chory przyjmuje dużo mniejszą ilość pożywienia niż dotychczas. 

Kolejnym rodzajem operacji jest umieszczenie w żołądku balonu wypełnionego roztworem soli fizjologicznej. Nacisk na ściany żołądka powoduje uczucie sytości, dzięki czemu pacjent ogranicza przyjmowanie pokarmów i dość szybko traci na wadze. Po pewnym czasie balon zostaje usunięty z ciała pacjenta.     



Ciekawostki

  • Każdego roku 24 października jest obchodzony Światowy Dzień Walki z Otyłością.
  • Ponad20%  - tyle z budżetu ochrony zdrowia przeznacza się na leczenie otyłości i schorzeń oraz chorób z nią związanych.
  • Wskaźnik BMI nie może mieć swojego zastosowania, jeśli chodzi o sportowców. Wynika to z tego, że mają oni w wielu przypadkach nadmiernie rozbudowaną masę mięśniową, a bardzo niewielką ilość tkanki tłuszczowej.  
  • Otyłość pośladkowo-udowa głównie dotyczy kobiet, natomiast brzuszna mężczyzn.
  • Otyłość brzuszna powoduje najwięcej powikłań.
  • Siedzący tryb życia jest przyczyną otyłości, dlatego jeśli masz taką możliwość, to drogę do pracy i z powrotem staraj się pokonać pieszo lub na rowerze.
  • Oglądając ulubiony serial lub program w TV w trakcie przerwy na reklamę pogimnastykuj się: wykonaj skłony, przysiady, brzuszki, pompki, pajacyki, a w trakcie oglądania możesz ćwiczyć hantlami.
  • Ogranicz sól w diecie, a korzystaj z przyprawiania potraw ziołami.

 

Jarosław Cieśla

Źródła:

  1. http://wydawnictwo.pttz.org/wp-content/uploads/pelne_zeszyty/full_2007655.pdf#page=71
  2. http://www.h-ph.pl/pdf/hyg-2012/hyg-2012-1-028.pdf
  3. https://s3.amazonaws.com/academia.edu.documents/38741107/zp_09_119_2_207.pdf?AWSAccessKeyId=AKIAIWOWYYGZ2Y53UL3A&Expires=1507456413&Signature=k05DZLF0s91Vl4tFm61ZZWfmIyM%3D&response-content-disposition=inline%3B%20filename%3DEpidemia_otylosci_w_XXI_wieku.pdf
  4. https://dietetycy.org.pl/nadwaga-i-otylosc-wsrod-osob-starszych-przeciwdzialac-czy-nie/
  5. http://www.wbc.poznan.pl/Content/72029/Maszczak_T.pdf
  6. http://www.neurocentrum.pl/dcten/wp-content/uploads/stawinska_t5p.pdf
  7. https://journals.viamedica.pl/eoizpm/article/viewFile/26046/20856
Dodaj swój komentarz

Komentarzy: 3

BTC

10.03.2021

[url]https://www.rankinglekarzy.pl/artykuly/jak-sobie-radzic-z-otyloscia/[/url]

Jakub

10.03.2021

https://www.rankinglekarzy.pl/artykuly/jak-sobie-radzic-z-otyloscia/ wow, uszanowanko

Hanka

20.11.2017

Niestety u mnie żadne diety i ćwiczenia nie działały, więc zdecydowałam się na pozbycie tkanki tłuszczowej w klinice MTT Estetica. Zaproponowano mi zabieg metodą PROSHOCK ICE ze względu na jego bezpieczeństwo i efekt bardzo pozytywnie mnie zaskoczył. Był widoczny od razu i super się utrzymuje.

Strefa lekarza Zaloguj się Zarejestruj się